Yazımıza başlık olarak koyduğumuz, Allah cc nin çamurdan Adem'i yaratması ile , İsa as ın Allah cc nin izni ile çamurdan kuş yaparak ona hayat vermesinin , Kur'anın mesani yani ikişerli anlatım üslubu veya paralel anlatım üslubu diyebileceğimiz bir anlatım üslubunu takib ederek anlamamızı kolaylaştıracağını düşünmekteyiz. İsa as ın çamurdan kuş yapması ile ilgili ayetlerin, ölü birisinin Allah cc den başkası tarafından diriltilemeyeceği düşüncesi üzerinden hareketle mecaz olarak anlaşılması gerektiği şeklinde bir takım yaklaşımların olduğu malumdur, Kur'an ın mesani anlatım üslubunu takip ederek yapılan bir anlama çalışması bizlere konu hakkında doğru bir yaklaşım sergileme imkanı doğuracağı düşüncesi ile, bu çalışmanın bir örneğini yapmaya gayret edeceğiz.
Öncelikle "Tin" ( çamur) kelimesinin kullanılarak insanın yaratılışını anlatan ayetleri görelim.
[006.002] O, sizi çamurdan yaratan, sonra size bir ecel tayin edendir.
Belirli bir ecel O'nun katındadır; sonra bir de şüphe edersiniz.
[007.012] (Allah buyurdu): Ben sana emretmişken seni secde etmekten alıkoyan
nedir? (İblis): Ben ondan daha üstünüm. Çünkü beni ateşten yarattın, onu
çamurdan yarattın, dedi.
[023.012] Şanım hakkı için biz insanı çamurdan, bir sülâleden yarattık.
[032.007] O ki yarattığı her şey'i güzel yarattı ve insanı yaratmağa bir
çamurdan başladı.
[037.011] İmdi onlara soruver. Onlar mı yaradılışca daha kuvvetli, yoksa
Bizim (sair) yaratmış olduklarımız mı? Şüphe yok ki, Biz onları yapışkan bir
çamurdan yarattık.
[038.071] Bir vakit Rabbin meleklere: «Ben,» dedi, «çamurdan bir beşer
yaratacağım.»
[038.076] (İblis) dedi ki: «Ben ondan hayırlıyım; beni bir ateşten
yarattın, onu ise bir çamurdan yarattın.»
017.061] Meleklere: «Adem'e secde edin» demiştik, İblis'ten başka hepsi
secde etmiş, o ise: «çamurdan yarattığına mı secde edeceğim?» demişti.
Allah cc yaratmış olduğu insanın, ilk yaratılış aşamasını yukarıdaki ayetlerden başka ayetlerde'de anlatmaktadır , konumuz insanın yaratılışı ile ilgili olmadığı için "tin" kelimesinin kullanıldığı İsa as kıssasındaki ayetler ile bağını kurup çamurdan kuşun nasıl bir mesaj ihtiva ettiğini anlamaya çalışacağız.
Ayet meallerinden anlaşılacağı üzere, Allah cc, adına Adem dediği ilk insanı çamurdan yaratmış ve ona hayat vermiştir. Allah cc insanın yaratılış hamurunu ve aşamalarını anlatırken biyolojik veya anatomik bir bilgiden ziyade kudretine dikkat çekmiştir.
Kur'an ayetlerinde şahit olduğumuz şeylerden birisi , Rabbimizin iddia sadedinde bizlere bildirdiği yeniden diriliş , kullarını işitmesi veya görmesi ile ayetlerdeki iddianın ispatı diyebileceğimiz bazı ayetlerdir şöyle ki;
Kur'anda bir çok ayet ölümden sonra yeniden dirilerek, dünya hayatında yapmış olduğumuz amellerin karşılığının ödeneceğini haber verir , bizler bu habere sadece Allah cc ye iman etmiş olmuş kulları olarak onun sözüne güvenerek inanıyoruz, ancak Rabbimiz engin rahmeti ile bizlere kitabında ölümden sonra diriliş haberinin gerçek olduğunu bakara 259 . 260 ayetlerinde veya Bakara kıssası olarak bildiğimiz Musa as kıssası içinde veya ashabı Kehf'in 309 yıl uyutularak diriltildiğini (uyandırıldığı değil) veya İsa as kıssasında ölüleri Allah cc nin izni ile dirilttiği ayetler üzerinden o günkü yaşayan insanların gözlerinin gördüğü bizlere de kur'an ile haber verilerek bizimde iman ettiğimiz açık görsel ispatlar sunulmuştur.
Yine bir çok ayette Rabbimiz "semi" (işiten) "basir" (gören) olduğunu haber vermektedir, Rabbimizin bu iddiasının yani işiten ve gören olmasının ispatı sadedinde bir çok ayet görmekteyiz.
Rabbimiz elçileri üzerinden kendi kudretini bizlere göstermek için "mucize" olarak adlandırılan görsel ayetleri yine kur'anda haber vermektedir. İsa as kıssası içinde bu tür görsel ayet haberleri de mevcuttur.
[005.110] Allah, «Ey Meryem oğlu İsa! Sana ve anana olan nimetimi an»
demişti, «Seni Ruhul Kudüs ile desteklemiştim; beşikte ve yetişkin iken
insanlarla konuşuyordun; sana Kitap'ı, hikmeti, Tevrat'ı ve İncil'i öğretmiştim.
Sen iznimle, çamurdan kuş gibi bir şey yapmış ona üflemiştin de iznimle kuş
olmuştu; anadan doğma körü, alacalıyı iznimle iyi etmiştin. Ölüleri iznimle
diriltiyordun. İsrailoğullarına belgelerle geldiğinde, onlardan inkar edenler,
'Bu apaçık bir büyüdür' demişlerdi de Ben onların sana zarar vermelerini
önlemiştim.»
[003.049] O, İsrailoğullarına bir elçi olacak (ve onlara şöyle diyecek:)
Size Rabbinizden bir ayet getirdim: Size çamurdan bir kuş sureti yapar, ona
üflerim ve Allah'ın izni ile o kuş oluverir. Yine Allah'ın izni ile körü ve
alacalıyı iyileştirir, ölüleri diriltirim. Ayrıca evlerinizde ne yeyip ne
biriktirdiğinizi size haber veririm. Eğer inanan kimseler iseniz, bunda sizin
için bir ibret vardır.
Yukarıdaki ayet meallerinde İsa as ın çamurdan kuş yapıp ona üflemesi sonucunda çamurdan yapılan kuş'un gerçek bir kuş olduğu haber verilmektedir. Bu olay modernist düşünceler ışığında kur'anı anlama iddiasında bazı kişiler tarafından gerçek olarak değilde mecaz olarak anlaşılması gerektiği şeklinde yoruma tabi tutulmaktadır. Kur'anda mecazi anlatımı ret etmemekle beraber, aklımıza uymayan her anlatımı mecaz olarak görmek doğru değildir. Bu olayı Kur'anın mesani özelliğini dikkate alarak okuduğumuz takdirde İsa as ın üzerinden Allah cc nin insanı yaratma kudretinin gören gözlere hitaben canlı bir ayeti olarak gösterilmekte olduğunu görürüz.
Konuyu Kur'an ışığında anlamayı kolaylaştıracak kelimelerden biriside "nefaha" (üflemek) kelimesidir. Tin (çamur) kelimesi ile ifade edilen insanın yaratılışını birde bu kelimenin geçtiği ayetleri okuyarak görelim.
[032.007-9] O (Allah) ki, yarattığı her şeyi güzel yapmış ve ilk başta insanı
çamurdan yaratmıştır.Sonra onun zürriyetini, dayanıksız bir suyun özünden üretmiştir.Sonra onu düzenli bir şekle sokup, içine kendi ruhundan üfledi ve sizin için
işitmeyi, o görmeleri ve gönülleri yaptı. Siz çok az şükrediyorsunuz!
[015.028-9] Rabbin meleklere: «Ben, balçıktan, işlenebilen kara topraktan
bir insan yaratacağım. Onu yapıp ruhumdan üflediğimde ona secdeye kapanın»
demişti.
[038.071-72] Rabbin meleklere demişti ki: Ben muhakkak çamurdan bir insan
yaratacağım.Onu biçimlendirip ona ruhumdan üflediğim zaman derhal ona secde edin.
Önceki ayetler ile birleştirip okuyacak olursak, rabbimiz insanı çamurdan yaratmış ve ona ruhundan üfleyerek ona hayatiyet kazandırmıştır. Bu olayı mecaz olarak anlamayi sanırım kimse düşünmez, gelelim bu ayetleri düşünerek İsa as ın çamurdan kuş yapıp ona üflemesi sonucunda ortaya çıkan durumun mecazmı yoksa gerçekmi olduğuna , konu ile ilgili ayetleri mesani yani paralel bir biçimde okuduğumuzda doğru bir anlayışın ortaya çıkacağını düşünmekteyiz.
Ayetlerde Allah cc nin Adem'i çamurdan (tin) yarattığı ve ona ruhundan üfleyerek (nefeha) hayatiyet kazandırdığını görmekteyiz. Bu olay onun kudretine delalet eden ayetlerden birisi olduğu malumdur. Bu olay İsa as ın kavmi olan israiloğullarına, hem onun elçiliğinin bir belgesi olarak hem kendisinin yaratıcı kudretinin bir belgesi olarak sunulmuştur. İsa as çamurdan (tin) kuş yapıp ona üfleyerek (nefeha) Allah cc nin izni ile, o Ademe nasıl hayatiyet kazandırdı ise onun elçisi olan İsa as, çamurdan insan yapıp ona hayat kazandıran Allah cc nin bu kudretini insanlara onun izni ile çamurdan yaptığı kuşa üfleyip ona hayatiyet kazandırarak göstermiştir.
Sonuç olarak; mesani yani ikişerli bir anlatım özelliği olan kitabın bazı ayetlerinin anlaşılmasında yardımcı rol oynadığını düşündüğümüz bu anlatım metodu ile İsa as ın yaptığı kuş ile verilmek istenen mesajın ne olduğunu anlamaya çalıştık ve şunu gördük;
Allah cc çamurdan yaratıp ona ruhundan üflediği insanı yaratmadaki gücünü, gören gözlere göstermek için kulu ve elçisi olan İsa a böyle bir ayet vererek kavmi olan israiloğulllarına görsel bir belge olarak sunmuştur ancak kavmi buna iman etmemiş ve sihir olduğunu iddia etmiştir. Sihir olduğunun iddia edilmesi bile bu olayın göz ile şahid olunan bir durum olduğunu anlamaya yettiği düşünülecek olursa bu olayın mecaz olduğunu iddia etmenin hatalı bir yorum olduğu çok açıktır. Dün çamurdan bir kuş suretinin canlandığını gören gözler ona sihir derken, maalesef bugün aynı olayı anlatan ayetleri okuyanlar ona mecaz demekten geri durmamaktadırlar.
Kur'an doğru anlamak için kiralık metodlara gerek olmadığı , yine kur'an içinden çıkarılan metod ile bu kitabı anlamanın en doğru yol olduğu Adem as ın yaratılması ile bağ kurularak, İsa as ın yaptığın kuşun mecaz olarak değil hakiki olarak canlandığı anlaşılmaktadır.
EN DOĞRUSUNU ALLAH CC BİLİR.
(Ali İmran 3:49) Ayetindeki "ehluku" kelimesi yapmakmıdır. yoksa halaka kelimesinin türevi olan yaratmakmıdır?
YanıtlaSilhalaka kelimesinin türevi olan yaratmak anlamı daha oturuyor. Burada anlatılmak istenilen Allahın yaratma gücünün İsa as üzerinden gösterilmesidir . İsa as ın yaratma gücü yoktur bu güç sadece Allah aittir.
Sil