14 Aralık 2016 Çarşamba

Allah (c.c) Kur'an'da Neden "Biz" İfadesini Kullanmaktadır ?

Allah (c.c) nin alemlere rahmet ve hidayet kaynağı olarak indirmiş olduğu kitaba iman etmeyen ve bu kitaba iman etmemek için bir takım gerekçeler arayan bir kısım zevatın , buldukları zannettikleri iman etmeme gerekçelerinden bir tanesi, bazı ayetlerde Allah (c.c) nin "Biz" şeklinde çoğul bir ifade kullanmış olmasıdır. Bu kimseler "Biz" ifadesinin kullanıldığı ayetler ile , Allah (c.c) nin kendisi için "Tek İlah" olduğunu ifade eden ayetler arasında çelişki olduğunu öne sürerek , böyle çelişkili !! ifadeler kullanan bir kitaba iman etmenin aptallık olduğunu söylemektedirler. 

Kur'an hakkında bu gibi iddiaları okuyan bazı Müslümanlar ise, bu konuda nasıl bir cevap vereceklerini düşünmekte, bu gibi iddiaları dile getirenlere karşı Kur'an'da çelişki olmadığı yönünde savunmalar yapmaktadır. Yazımızın amacı , Kur'an'da çelişki olduğuna dair şüpheleri olan kimseleri ikna etmeye yönelik değil , "Biz" ifadesinin neden kullanıldığı yönünde bazı Müslümanlarda oluşabilecek sorulara cevap mahiyetinde olacaktır.

Gayb ; 5 duyu ile algılanamayan alem için kullanılan bir kelimedir , ve bu kelimenin anlam alanına giren bazı anlatımlar, Kur'an içinde önemli bir yer tutmaktadır. Bu alana giren konular  ise , bizim 5 duyu ile algıladığımız alana dahil olan bilgilere benzetilerek anlatılmaktadır. Allah (c.c) gayb alanına dahil olması nedeni ile, kendisini bizlere 5 duyu ile şahit olduğumuz alan verilerine benzetmek sureti ile tanıtmaktadır.   


Herkesin malumu olduğu üzere , belirli bir toprak parçası üzerinde hüküm sahibi olan bir yöneticiler , tebası olan halkı bir takım kurallar ihdas ederek yönetirler. Allah (c.c) bizlere kendisini bir hükümdara benzeterek anlatmakla, bizim zihni kapasitemize uygun bir anlatım sergilemektedir. Allah (c.c) nin kendisini anlatmakta kullandığı benzetme (Teşbih) üslubu , şayet hakiki anlamda anlaşılacak olursa , ortaya bir çok düşünce problemi çıkacaktır. İslam düşüncesinde Allah (c.c) nin yaptığı bu benzetmeyi gerçek olarak anlayan bazı gurupların çıktığı , ve bu gurupların benzerlerinin savundukları düşüncelerin hala taraftarları olduğu bilinmektedir.

Yerin ve göklerin yegane hükümdarı olan Allah (c.c) nin Arş'ı yani tahtı , eli yani gücü , düşmanlarına karşı meleklerden oluşan orduları , tebası olan insanlara dağıtmak için hazinesi, mesajını iletmek için elçileri , kendisine itaat edenleri ağırlayacağı sarayları yani cennetleri , kendisine isyan edenleri cezalandıracağı zindanları yani cehennemleri bulunmaktadır. Bu ifadelerin hepsini Kur'an içinde görmekteyiz. 

Kur'an'ın kullanmış olduğu bu anlatım üslubu dikkate alındığında , Allah (c.c) nin "Biz" ifadesini neden kullanmış olduğu daha kolay anlaşılacaktır. Kendisini mülk sahibi bir hükümdara benzeterek anlatan Allah (c.c) nin bu anlatım dahilinde anlaşılması gereken ve "Mele" olarak bildiğimiz Meleklerden oluşan danışman kadrosu bulunmaktadır. Kur'an içinde gördüğümüz beşer hükümdarlar olan , Süleyman , Sebe melikesi , Firavun , Mısır Azizi gibi kimseler ile ilgili ayetleri okuduğumuzda bu terim hakiki anlamda karşımıza çıkmaktadır

Mele ; sadece gerçek hayatta yaşamış olan hükümdarlar için değil , kendisini bizlere hükümdara benzeterek anlatan Allah (c.c) nin de kendisi için kullandığı bir terimdir. 

[037.008] Onlar (şeytanlar), artık Mele - i A'la'ya (yüce topluluğa) kulak veremezler. Her taraftan taşlanırlar.
[038.069] «Mele-i A'la (yüce topluluk) tartışıp dururken, benim hiç bir bilgim yoktur.»

Saffat ve Sad surelerinde geçen bu terimler , Allah (c.c) nin kendisini hükümdar benzetmesi dahilinde yapmış olduğu anlatım dahilinde anlaşılması gerekmektedir. Allah (c.c) herhangi bir iş yapmak için önceden çevresinde olan danışmanlara sormak gibi bir acziyet içinde olması asla mümkün değildir. 

Allah (c.c) nin bazı ayetlerde çoğul olarak kullanmış olduğu "Biz" ifadesini işte bu teşbihi anlatım dahilinde okumak gerektiğini söyleyebiliriz. Allah (c.c) tek yaratıcı olması itibarı ile "Biz yarattık" derken , yaratmada aciz kalıp yanına yardımcılar asla çağırmamıştır.

Allah (c.c) azamet sahibi bir hükümdar olarak , kullarından dilediğine melek elçi ile vahyeder , kullarından kendisine isyan edenleri meleklerden oluşan orduları ile helak eder , etrafında kendisine hamd ve tesbih eden melekleri vardır. 

"Biz" ifadesi, bir beşer cinsinden olan bir hükümdarın çevresinde olanlardan yola çıkılarak yapılan teşbihi anlatımın bir sonucu olup , art niyetli bir yaklaşım sergilemeden okunan bir kitap için çelişki olarak asla görülemez. 

Allah (c.c) nin bazı ayetlerde çoğul olarak "Biz" ifadesi kullanmış olması , insanlara tarafından bilinen bir durum olan, bir hükümdarın işlerini onun azamet ve büyüklüğünün bir gereği olarak, kendisinin değil etrafında bulunan hizmetlilerine emretmesi ile yapmasından doğan bir anlatım üslubunun sonucudur. 

Allah (c.c) ile boy ölçüşmeye kalkan bazı insanlar , onun kitabında çelişki !! olduğunu bulmanın vermiş olduğu sevinç ve mutluluk ile, bu gibi ifadeleri delil olarak sunmakla , bu konudaki cehaletlerini sergilemektedirler . Bir kitap hakkında yorum yapabilmek için , o kitabın kullandığı anlatım üslubunu bilmek , o kitabın indiği zaman ve mekan şartlarını dikkate almak , o kitabın nazil olduğu dili tanımak , insanların kullandığı ve bildiği edebi sanatları bilmek mutlaka gereklidir. 

Bunlardan habersiz bir kimsenin Allah'ın kitabını eleştirmeye kalkması en basit tabiri ile yel değirmenlerine karşı savaşan Don kişot olmaya soyunmak anlamına gelecektir. 

                                         EN DOĞRUSUNU ALLAH (C.C) BİLİR.

5 yorum:

  1. Teşekkürler.konuyla biraz alakalı bir soru sormak istiyorum.
    Allahın mesleklerini-savaşta vs.-yardima göndermesi bazı işleri melekleri aracılığıyla yapması ne anlama geliyor.melekler neden yaratıldı olmasa olmaz mıydı.benim bu konuda sorma sebebim 17 yaşındaki oğlumun sorularına tatmin edici cevap veremeyişim.imansız değil fakat çok sorguluyor.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ben teşekkür ederim melek konusu ilerleyen zamanlarda işlemeye çalışacağım konulardan bu konuda size bir kaç yazı linki vereyim inş faydalı olur.

      https://kuranimuminceanlamak.blogspot.com.tr/2014/07/enfal-s-12-ayeti-ve-meleklerin-yardmnn.html

      https://kuranimuminceanlamak.blogspot.com.tr/2016/12/allah-cc-kuranda-neden-biz-ifadesini.html

      Sil
    2. Cevabınız için çok teşekkür ediyorum.Yazılarınızdan çok istifade ediyorum.Melek konusundaki çalışmanızı merakla bekliyorum.Saygılar...

      Sil