6 Ağustos 2015 Perşembe

Nisa s. 136. Ayeti : İman'ın Esasları

"İman" kelimesi ; "Emene" kökünden türeyen ve "Nefsin mutmain olması ve korkunun ortadan kalkması" anlamında olup , güvenmek anlamını da kapsamaktadır. Bu kelime , Kur'anın anahtar kavramlarından birisi olup hayatın temellendirilmesi gereken ana ilkeleri ihtiva etmektedir. Bu bağlamda Nisa s. 136 ve benzeri Ayetler, bizlere bu ilkeleri beyan etmektedir. 

Muhammed (a.s) ın vefatı sonrası ortaya çıkan siyasi ayrışmalar , beraberinde bu siyasi ayrışmaların dini bir temele oturtularak insanlar üzerinde bir baskı aracı olmasını getirmiştir. Atalarından gelen kabilevi düşmanlıklarını , Müslüman olduktan sonra da sürdürmek isteyenler, bu düşmanlıklarını itikadi alana taşıyarak farklı görüşler altında toplanmışlar ve bunları kendileri açısından "İman esasları" haline getirmişler veya Kur'anın belirlediği esasların arasına sokuşturma çabalarına girişmişlerdir. Bu bağlamda "Kader inancı" adı altında oluşturulan itikadi düşünceyi , Kur'anın belirlediği esaslar arasına ,"Cibril hadisi" adı altında ilave etme çabaları hepimizin malumudur. Bu konuyu "  http://kuranimuminceanlamak.blogspot.com.tr/2014/08/cibril-hadisi-uzerine-bir-degerlendirme.html " adlı bir yazıda değerlendirmeye çalışmıştık. 

Nisa s. 136. Ayetinin meali şöyledir; 

 [004.136]  Ey iman edenler, Allah'a, Resulüne, Resulüne indirdiği Kitaba ve bundan önce indirdiği kitaba iman edin. Kim Allah'ı, meleklerini, kitaplarını, peygamberlerini ve ahiret gününü inkâr ederse, kuşkusuz uzak bir sapıklıkla sapıtmıştır.

Ayete baktığımız zaman iman esasları olarak ;

1- Allah'a ,
2-Resulune,
3-Kitaba ve önceki Kitaplara,
4-Meleklere,
5-Ahiret gününe, iman şeklinde bir sıralama karşımıza çıkmaktadır. 

Klasik ilmihal kitaplarında , imanın tarifi "Kalb ile tasdik , dil ile ikrar" şeklinde yapılmaktadır. Ancak Kur'ana baktığımız zaman bize  böyle bir iman önermesi yapılMAmakta, aksine bu esasların içinin "Salih Amel" teriminin ifade ettiği anlam dahilinde doldurulması gerektiği bildirilmektedir. 

Bu ve benzeri ayetler , itikadımızı nelerin belirlemesi gerektiği noktasında bizleri aydınlatmaktadır. Maalesef bu ayetlere rağmen başka belirleyiciler ihdas edilerek , Kur'an harici iman esasları belirlenmiş ve bu belirlemeler neticesinde fırkalaşmaların önü alınamaz olmuştur. 

[029.002-3]  And olsun, biz kendilerinden öncekileri de denemişken, insanlar, «İMAN ETTİK» deyince, denenmeden bırakılacaklarını mı sanırlar? Allah elbette doğruları ortaya koyacak ve elbette yalancıları da ortaya çıkaracaktır.

5 iman esasına baktığımız zaman , hayatın bu esaslar üzerine kurulması gerektiği hatırlatılmakta olup bu kurulmanın keyfiyeti üzerinde biraz durmak gerektiğini düşünüyoruz. Bu esaslar yaşam içinde pratize edilmek sureti ile iman etmenin sadece dil ile ikrar kalp ile tasdikten ibaret olmadığını , bunlarla birlikte yaşam içinde amel şeklinde hayata aktarılması gerektiği Kur'anın pek çok ayetinin beyanıdır.

ALLAH'A İMAN; 

Allah (c.c) her şeyin yaratıcısı ve tek hakimi olarak, kendisini bizlere "İlah" ve "Rab" olarak tanıtarak, bizler için en doğru olanı seçtiğini ve bunların bizler için tek ve nihai doğrular olduğunu bir çok ayette beyan ederek , başka doğrular aramanın "Sapkınlık" olduğunu bildirmektedir. Bu noktada güvenilmesi gerekenin sadece kendisi olduğunu defaatle hatırlatarak , başka güvenli merciler bulduklarını zannedenlerin , buldukları mercilerin Allah (c.c) karşısında ne kadar aciz ve güçsüz kaldıklarını örneklerle hatırlatarak , bizlerin Ahiret hayatımızı berbat etmememizi haber vermektedir.

AHİRETE İMAN ; 

Kur'anın en önemli çağrısı , İnsanların ölüm ile yeniden , esas olan bir hayata başlangıç yapacak olmaları , ölüme kadar yaşadığımız ve adına "Dünya Hayatı" denilen yaşamın, geçici olduğu ve "Ahiret Hayatı" olarak bildirilen hayatın ölümsüz bir hayat olduğu bir çok ayette bildirilmektedir. Dünya hayatı içinde yapılan amellerin , hiç eksiltilmeden , haksızlık yapılmadan ve  unutulmadan karşılığının verileceği yine Kur'an ve önceki Kitaplar içinde yer alan en önemli mesajlardır. 

Ahirete iman esasını , içselleştirerek Dünya hayatı içindeki yaşantısını bu eksen içinde devam ettiren bir insanın , kendisini Ahiret hayatında zora sokacak herhangi bir ameli yapması kolay kolay mümkün değildir. Bu insan Allah (c.c) nin nehyettiği bir şeyin kendisine Ahirette "Ateş azabı" olarak geri döneceği bilinci içinde yaşar. Ahirete iman ile bilgiler bize Allah (c.c) nin seçmiş olduğu beşer cinsinden olan insanlar ile ulaşmaktadır. 

Herkesin başına bir polis dikmek mümkün değildir , ancak "Vicdan" dediğimiz olguyu harekete geçirerek , yapılan amellerin bu süzgeçten geçirilerek yapılmasını sağlamak ve kişilere asla kaçamayacağı bir hesap yeri ve zamanı olduğunu bilerek bir hayat sürmesini sağlamak, herkesin kendi polisi olmasını sağlamaktadır.

RESULLERE İMAN; 

Allah (c.c)  yaratmış olduğu biz kullarına, yaşadığımız Dünya hayatı içindeki emir ve  nehiylerini , biz gibi insanlardan seçmiş olduğu bir takım insanlar aracılığı ile bildirmiştir. Bu insanlara "Resul Nebi" adı vererek , yaşadığımız hayat içindeki tabi olmamız gereken kuralları onlara "Vahiy" yolu ile bildirmiştir. Bu Elçiler Allah (c.c) den aldığı vahyi eksiltmeden , ilave etmeden muhataplarına aktarmıştır. Bu aktarma sırasında çok büyük tepkilerin geldiği yine Kur'an içinde ayetlerde bizlere anlatılmaktadır. Aynı tepki Muhammed (a.s) a da gösterilmiş olup onun yalancı , mecnun , kahin , sihirbaz v.s olduğu iftiraları atılarak mesajının rağbet görmemesi yoluna gidilmeye çalışılmıştır. Allah (c.c) müşriklerin bu iftiralarına karşı , Elçisine indirmiş olduğu vahye halel getirecek mecnunluk gibi arızaların Elçisine asla yaklaşamayacağını bir çok ayette bildirmiştir. 

Resuller , Allah (c.c) nin kulları ile konuşmasının bir aracısı olması bakımından önemli bir mevkiye sahiptirler. Şura s. 51. de beyan edildiği üzere , Elçi göndermek sureti ile kulları ile konuşmaktadır. Resuller aldıkları vahyi muhataplarına aktarma ve yaşama bakımından önemli bir göreve sahip oldukları için , onların aldıkları vahyi pratize etme şekilleri bizler için önemli örnekliklerdir. Bu bağlamda Kur'an sadece Muhammed (a.s) ın değil zikri geçen Elçilerin hayatlarından kesitler sunarak onlarında bizlere nasıl örnek olabilecekelerini göstermiştir.

Vahyin Resuller ile olan bağı etle tırnağın bağı gibidir ki, birbirinden ayrılması mümkün değildir. İslam düşüncesinde yüzyıllardır yapılan en önemli hatalardan birisi , Hıristiyanlara öykünerek , zımnen de olsa "Sizin İsa nız varsa bizimde Muhammed'imiz var" denilerek aşırı yüceltmeci bir Elçi anlayışı oturtulmasıdır. 

Bu durumun Kur'an ile sağlaması yapıldığında, kesinlikle red edilmiş olması bazı çevrelerde ifrata karşı tefrit düşüncesini doğrurarak , Elçi anlayışını tamamen red etme yolunun seçilmesine sebeb olmuştur. Başkalarının yanlışını red etmek üzerine kurulmuş düşüncelerin  ve yanlışın başka bir yanlışla kapatılmasının sağlıklı bi düşünce doğurmayacağı bu düşünceyi savunanlara baktığımızda maalesef acı örnekleri ile görülmektedir.  

Bu noktada "Resullere iman" şartının ne olduğu ve nasıl olması gerektiği yine Kur'an içinde bulunmaktadır. Resullere iman demek, onların gönderiliş amacı olan sadece Allah (c.c) nin İlah ve Rab olarak kabul edilmesi üzerine bina edilmiş bir hayat sisteminin tebliğini yapmış olmalarının idraki içinde olarak , onların aynı mücadele yolunu izlemek demektir. Bunun aksi bir iman anlayışı olarak , sakalına , terliğine , hırkasına v.s eşyalarına karşı yapılan hürmet gösterilerinin  Resullere iman ile alakası yoktur. 

KİTAPLARA İMAN ; 

Allah (c.c) beşer içinden seçmiş olduğu Elçilerini "Kitap" ile birlikte gönderdiğini buyurmaktadır. Son Elçi ile ile birlikte gönderilen Kitabın , kendisinden öncekileri tasdik etmesi bütün Elçilerin aynı kaynaktan beslendiğini göstermektedir. Farklı kaynaklardan beslenmiş olsalar herkes kendi kaynağını sahiplenir diğer kaynağı red etmek durumunda olurdu , ancak böyle bir durum asla sözkonusu değildir. 

Bütün Kitapların temel çağrısı Allah (c.c) nin birliği ve tek İlah olması üzerine kuruludur. Allah (c.c), gerçek bir imana sahip olmak için göndermiş olduğu Elçi ve Kitaplar arasında ayrım yapılmadan hepsine iman edilme şartını koymuştur. Kur'anın bir çok Ayeti Elçiler arasında ayrım yapmanın küfür olduğunu buyurarak böyle bir ayrımın yapılmamasını istemektedir. 

Elçilerin beşer olması onların ebedi olmamasını beraberinde getirdiği için , kalıcı olması nedeniyle gelen bilgilerin Kitap haline getirilmiş olması önemli bir faktördür. 

"Kitaplara iman" şartı sadece iki kapak arasındaki ve adına "Mushaf" denilen sayfalara iman etmek anlamına gelmez. Allah (c.c) nin yaratmış olduğu her şeye "Ayet" adını vermiş olması , "Kainat" dediğimiz şeyin aynı zamanda "Kitap" olması anlamına gelmektedir. Müslümanlar olarak en büyük eksiğimiz , Kitap denilince sadece Kur'anı hatırımıza getirip, buna iman ettiğimiz takdirde Cenneti garantilediğimiz inancıdır. Olması gereken her iki Kitabı yani hem Mushafı , hem de Kainat Kitabını birlikte okuyarak doğru bir imana sahip olunmasıdır.

"Kainat Kitabı" denilen , Allah (c.c) nin Mushaf haricindeki Ayetlerini , Elçiler aracılığı ile gönderilmiş Kitaba iman etmeyenler okuduğu bir Dünyada yaşadığımız bir gerçektir. Kur'an adı verilen Elçi ile gönderilmiş olan Kitap , Kainat Ayetlerini nasıl okumak gerektiği yönündeki bilgileri de ihtiva etmekte olup, bu iki Kitap asla birbirinden ayrı okunamaz. 

Bu iki Kitabın Mushaf olanının Müslümanlar tarafından , Kainat kitabı olanının Müslüman olmayanlar tarafından okunumş olması Dünyayı maalesef kan ve gözyaşına boğmuştur. Kainat kitabının bir nevi kullanma klavuzu olan Kur'an bu Ayetleri nasıl kullanmamızı gerektiğini öğretmektedir. Bu öğretileri göz ardı ederek Kainat kitabını okuyanlar ellerine geçirdikleri güç ve kuvvet ile Ahiret bilincinden yoksun bir hayat sürerek Dünyayı zulme boğmaktadırlar. 

Allah (c.c) nin Resuller aracılığı ile gönderdiği bilgiler , o Resullere "Melek Elçi" vasıtası ile gönderilmektedir. 

MELEKLERE İMAN ; 

"Melek" kavramı , bizim göz ile şahid olmadığımız bir alana ait bir olgudur . Allah (c.c) bu varlıklar aracılığı ile İnsanlara vahyini ilettiğini (Hacc s. 75 / Nahl s.2) , İnsanların canlarını bu Melekler aracılığı ile aldığını (Nisa s. 97/En am s. 61/ Enfal s. 50 ) , İnsanların işlediklerini bu melekler ile kayıt aldığını (Yunus s. 21 / Rad s. 11 /Zuhruf s. 80 ) ,  Cehennemde insanlara azab ile görevlendirildikleri (Tahrim s. 6) gibi bilgiler bulunmaktadır.

"Meleklere iman" şartı ,  Allah'a , Elçilerine ve Kitaplarına iman şartı ile birlikte düşünüldüğünde, birini birinden ayırdığımızda, iman halkasından telafisi imkansız bir kopma meydana gelmektedir. Allah (c.c) nin bizler için sıralamış olduğu iman şartları , 1- kendisine, 2- kendisinin bizlere dair emir ve nehiylerini kapsayan bilgileri gönderdiği Elçilere, 3- Elçiler ile gönderdiği Kitaplara, 4- O Kitapları getiren Melek Elçilere, 5- Melek Elçi aracılığı ile beşer Elçiye gönderilen ve içinde Ahiret ile ilgili bilgileri kapsamış olması kombine bir durum arz etmektedir. 

 Sonuç olarak ; Allah (c.c) nin bizlere "İman şartı" olarak belirlemiş olduğu şartlar, sadece dil ile ikrar kalp ile tasdik etmekle sınırlı değildir. Geçici bir platform olan Dünya da , ebedi bir hayat süreceğimiz olan AHİRETteki mutlu bir yaşantının nasıl olacağını bizlere MELEK aracılığı ile beşer RESULLERE indirmiş olduğu KİTAPLARDA beyan eden ALLAH (c.c) bu iman şartını kombine bir halde birbirine bağlı bir şekilde vaaz etmiştir. Bu sıralamadan herhangi bir kopukluk meydana getirmek iman noktasında bizi sıkıntıya sokacak durumlar meydana getirecektir. 

Bu bağlamda, Allah (c.c) nin vaaz etmiş olduğu bu listeye herhangi bir ilavede bulunmak kimsenin haddine değildir. Siyasi kavgalar sonucu oluşturulmuş olan itikadi fırkaların , kendi haklılıklarını iddia etmek amacı ile Kur'ana yapamadıkları ilaveler , rivayetlerin Kur'an ile aynı derecede olduğu şeklinde üretilmiş düşüncelerle rivayetler sayesinde düşünce dünyamıza ilave edilmiş ve birleşilebilmesi neredeyse imkansız fırkalaşmaları doğurmuştur. Bu fırkalaşmanın en aza indirilebilmesi, sadece Kur'anın akide konusunda baz alınması ve ondaki bilgilerin akide konusu olarak kabul edilmesi ile mümkün olacaktır. 

Bu esaslar bizlere Din konusunda belirleyici olarak Kur'anın baz alınmasını emretmekte olup bunun dışındaki belirleyicelerin bizleri yanlış yollara sürükleyeceği müteaddit defalar haber verilmektedir. Müslümanlar olarak aramızdaki farklı düşüncelerin en önemli sebebi , farklı kaynaklardan beslenerek o kaynaklara Din de belirleyici olarak yapışmaktan kaynaklanmaktadır.

                                      EN DOĞRUSUNU ALLAH (C.C) BİLİR.  

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder