Maide s. 33. ayetinin metni ve çoğunluk meallerdeki anlamı şu şekildedir.
"İnnemâ cezâûllezîne yuhâribûnallâhe ve resûlehu ve yes’avne fil ardı fesâden en yukattelû ev yusallebû ev tukattaa eydîhim ve erculuhum min hılâfin ev yunfev minel ard(ardı), zâlike lehum hızyun fîd dunyâ ve lehum fîl âhırati azâbun azîm(azîmun)."
"Allah'a ve Resûlü'ne karşı savaş açanların ve yeryüzünde bozgunculuğa çalışanların cezası, ancak öldürülmeleri, asılmaları ya da elleriyle ayaklarının çaprazca kesilmesi veya (bulundukları) yerden sürülmeleridir. Bu, dünyadaki aşağılanmalarıdır, ahirette onlar için büyük bir azab vardır."
Araf s. 124. ayetinin metni ve çoğunluk meallerdeki anlamı şu şekildedir.
"Le ukattıanne eydiyekum ve erculekum min hilâfin summe le usallibennekum ecmaîn(ecmaîne)."
"Sizin ellerinizi ve ayaklarınızı çaprazlama kesecek sonra hepinizi asacağım."
Taha s. 71. ayetinin metni ve çoğunluk meallerdeki anlamı şu şekildedir.
"Kâle âmentum lehu kable en âzene lekum, innehu le kebîrukumullezî allemekumus sihr(sihra), fe le ukattıanne eydiyekum ve erculekum min hilâfin ve le usallibennekum fî cuzûın nahli ve le ta’lemunne eyyunâ eşeddu azâben ve ebkâ."
"Firavun, “Demek, ben size izin vermeden önce ona (Mûsâ’ya) inandınız ha! Şüphe yok, o size sihiri öğreten büyüğünüzdür. Şimdi andolsun, sizin ellerinizi ve ayaklarınızı çaprazlama keseceğim ve mutlaka sizi hurma dallarına asacağım. Hangimizin azabı daha şiddetli ve daha kalıcıymış, mutlaka göreceksiniz.”"
Şuara s. 49. ayetinin metni ve çoğunluk meallerdeki anlamı şu şekildedir.
"Kâle âmentum lehu kable en âzene lekum, innehu le kebîrukumullezî allemekumus sıhr(sıhra), fe le sevfe ta’lemûn(ta’lemûne), le ukattıanne eydiyekum ve erculekum min hılâfin ve le usallibennekum ecmaîn(ecmaîne)."
"(Firavun) Dedi ki: "Ona, ben size izin vermeden önce mi inandınız? Şüphesiz, o, size büyüyü öğreten büyüğünüzdür; öyleyse yakında bileceksiniz. Şüphesiz ellerinizi ve ayaklarınızı çaprazlama kestireceğim ve sizin hepinizi gerçekten asıp sallandıracağım."
Ayetlerin, inceleme fırsatı bulduğumuz meallerdeki çevirileri bu şekilde olmasına rağmen , Muhammed Esed ,Bayraktar Bayraklı ve Mustafa İslamoğlunun meallerinde " Min hilafin" kelimesine farklı bir anlam verilerek çevrildiği gördük, adı geçen kişilerin bu ayetlere vermiş oldukları mealler şu şekildedir. Önce Firavun'un sihirbazlarına uyguladığı cezanın anlatıldığı ayetlerin çevirisini vermek istiyoruz.
Araf. s. 124. ayet meali
Muhammed Esed :
bu dönekliğiniz yüzünden, mutlaka, (içinizden) pek çoğunun ellerini ayaklarını budayacağım; ve yine mutlaka (içinizden) pek çoğunu topluca asacağım!"
Bayraktar Bayraklı :
“Dönekliğinizden dolayı ellerinizi ve ayaklarınızı keseceğim, sonra da hepinizi asacağım.”
Mustafa islamoğlu
Kesinlikle dönekliğinizden dolayı ellerinizi ve ayaklarınızı keseceğim, sonra topunuzu asacağım!
Esed ve İslamoğlu dipnot olarak koymuş oldukları gerekçelerde Tevbe s. 81. ayetinde geçen kelimenin kullanılışını örnek alarak bu şekilde bir çeviriyi tercih ettiklerini belirtmektedirler.
Tevbe s. 81. ayetinin metni ve meali şu şekildedir.
Ferihal muhallefûne bi mak’adihim hılâfe resûlillâhi ve kerihûen yucâhidû bi emvâlihim ve enfusihim fî sebîlillâhi ve kâlû lâ tenfirû fîl harr(harri), kul nâru cehennemeeşeddu harrâ(harren), lev kânû yefkahûn(yefkahûne).
Allah'ın resulunun hilafına geri kalanlar, oturup kalmalarına sevindiler. Allah yolunda mallariyle ve canlariyle cihat hoşlarına gitmedi. «Sıcakta savaşa çıkmayın» dediler. De ki: «Cehennem ateşi daha sıcaktır.» Keşke bilseydiler!
"Dönekliğinizden dolayı" şeklinde bir çeviri yapmalarına gerekçe olarak sunulan Tevbe s. 81. ayetindeki "Hilafe Resulillahi" kelimesinin anlamına dayanarak ,"Min hilafin" kelimesinin "Dönekliğiniz yüzünden" şeklinde çevrilmesi için, kelimenin "Min hilafin" olarak değil "min hilafiküm" şeklinde o kişileri işaret eden bir zamirle gelmesi gerektiğini herhalde sayın hocalarımız bizden daha iyi bilmektedirler, ama maalesef Muhammed Esed'i taklit ederek onun yanlışını tekrarlamak yoluna gitmişlerdir.
Dikkat edilecek olursa bütün ayetlerde "Min hilafin" kelimesi " kesmek,el ve ayak" kelimeleri ile birlikte kullanılmış olup aynı cümle içinde düşünülmesi gerekmektedir. Yazımızın konusu daha çok maide s. 33. ayetine verilen meal olduğu için diğer 2. suredeki ayetlere adı geçen kişilerin vermiş oldukları anlamları da vererek kısa kesmek istiyoruz.
Taha s. 71. ayet meali
Muhammed Esed :
(Firavun:) "Ben size izin vermeden mi o'na inandınız?" dedi, "Mutlaka size sihirbazlığı öğreten ustanız o olmalı! Ama bu ihanetinizden ötürü, hiç şüpheniz olmasın, çoğunuzun ellerini ayaklarını kesivereceğim; ve yine hiç şüpheniz olmasın ki, pek çoğunuzu da hurma kütüğüne asacağım ki, böylece hangimizin azapta daha zorlu ve daha sürekli olduğunu iyice anlayasınız!"
Bayraktar Bayraklı :
Firavun, “Ben size izin vermeden O’na nasıl inanırsınız? Şüphesiz O, size büyü öğreten büyüğünüzdür. Dönekliğinizden dolayı kesinlikle sizin ellerinizi ve ayaklarınızı keseceğim, sizi hurma dallarına asacağım. Hangimizin azabının daha şiddetli ve kalıcı olduğunu öğreneceksiniz” dedi.
Mustafa İslamoğlu
(Firavun) "Demek siz, benden izin almadan ona inandınız ha?" dedi; "Öyle anlaşılıyor ki size sihri öğreten baş ustanız bu olmalı. Fakat dönekliğinizden dolayı kesinlikle ellerinizi ve ayaklarınızı keseceğim; ve topunuzu götürüp hurma kütüklerine asacağım: böylece hangimizin cezasının daha şiddetli ve kalıcı olduğunu iyice anlamış olacaksınız!"
Şuara s. 49. ayeti
Muhammed Esed :
(Firavun:) "Ben size izin vermeden ona inanıyorsunuz, öyle mi?" diye çıkıştı, "Size büyüyü öğreten ustanız bu olmalı mutlaka! Fakat yakında (benim intikamımı) göreceksiniz: içinizden çoğunun ellerini ayaklarını kestireceğim, hepinizi astıracağım!"
(Dikkat edileceği üzere bu ayetin çevirisinde "Min hilafin" kelimesinin anlamı dahil edilmemiştir ,elimizdeki meal çevirinin çevirisi olduğu için belki de Türkçeye çevirenlerin sehvi olabilir yada Esed çevirmemiş olabilir)
Bayraktar Bayraklı :
Firavun, “Ben size izin vermeden ona inanıyorsunuz, öyle mi?” diye çıkıştı. “Doğrusu o, size sihri öğreten büyüğünüzdür. Andolsun, yakında bileceksiniz, bana karşı gelip döneklik yapmanız yüzünden ellerinizi ve ayaklarınızı doğrayacağım, hepinizi asacağım” dedi.
Mustafa İslamoğlu
(Firavun) dedi ki: "Demek siz ben izinvermeden ona inandınız, öyle mi? Anla- şıldı ki o size büyüyü öğreten üstadınızdır,fakat pek yakında gününüzü görecek- siniz: dönekliğinizden dolayı ellerinizi ve ayaklarınızı mutlaka keseceğim ve topunuzu asacağım!"
Görüldüğü gibi bu üç ayet içinde geçen "Min hilafin" kelimesine bir çok mealde verilen anlam dışında farklı bir anlam verilmiştir. Verilen anlamın, çoğunluğa uymadığı için yanlış olduğunu iddia etmemekteyiz ,ancak yazının esas konusunu teşkil eden maide s. 33 ayetinde yapılan yanlışlığın nasıl yanlış çıkarımlara götürebileceğini birlikte göreceğiz.
MAİDE S. 33. AYET ÇEVİRİLERİ (ESED- İSLAMOĞLU-BAYRAKLI)
İnnemâ cezâûllezîne yuhâribûnallâhe ve resûlehu ve yes’avne fil ardı fesâden en yukattelû ev yusallebû ev tukattaa eydîhim ve erculuhum min hılâfin ev yunfev minel ard(ardı), zâlike lehum hızyun fîd dunyâ ve lehum fîl âhırati azâbun azîm(azîmun).
Muhammed Esed :
Allaha ve Elçisine karşı savaş açanların ve yeryüzünde fesadı yaymaya çalışanların büyük kısmının öldürülmeleri veya asılmaları veya döneklikleri yüzünden büyük kısmının ellerinin ve ayaklarının kesilmesi yahut yeryüzünden (tamamiyle) sürülmeleri, yalnızca bir karşılıktan ibarettir: İşte bu, onların bu dünyada uğradıkları zillettir. Öteki dünyada ise (daha) korkunç bir azap bekler onları,
Mustafa İslamoğlu
Allah'a ve Rasulü'ne karşı savaş açanların ve yeryüzünde bozgunculuğu yaymaya çalışanların öldürülmeleri ya da asılmaları veya muhalefetlerinden dolayı ellerinin ve ayaklarının kesilmesi, yahut bulundukları yerden sürülmeleri, sadece (âdil)bir karşılıktan ibarettir.Bu, onların dünyada uğradıkları zillettir; âhirette ise onları korkunç bir azap beklemektedir.
Bayraktar Bayraklı :
Allah’a ve Peygamberi’ne savaş açanların ve yeryüzünde fesadı yaymak için gayret gösterenlerin cezası, ancak ya öldürülmeleri ya asılmalarıveya dönekliklerinden dolayı el ve ayaklarının kesilmesi, ya da bulundukları yerden sürülmeleridir. Bu, onların dünyadaki rüsvaylığıdır. Onlar için âhirette de büyük azap vardır.
Maide s. 33 ayetine verilen meallere baktığımız zaman, Esed'in mealinde "Yeryüzünden tamamıyla sürülmeleri" şeklinde yapmış olduğu mealin sanırız sürüldükleri yeryüzünün dışında nereye gönderilebilecekleri düşünülmeden yapılmış bir meal olup "Arz" kelimesinin bütün kullanımların tek anlam değil belli bir toprak parçası şeklinde kullanıldığının unutularak yapılmış bir meal olduğunu, ya da çevirinin çevirisi olduğu için İngilizceden çevirenlerin sehvi olduğunu düşünmekteyiz. İslamoğlu ve Bayraklı meallerinde, "arz" kelimesinin doğru olarak çevrilmiş olduğunu görmekteyiz.
Esed ve İslamoğlu meallerindeki , "yalnızca bir karşılıktan ibarettir" şeklindeki çeviriye esas olan orjinal metin "innema cezau" kelimesidir. Bu şekilde bir çevirinin kur'andaki "innema " edatı ile başlayan diğer ayetlerdeki çevirilerle nasıl bir uyumsuzluk gösterdiğini bir kaç ayet örneği ile göstermek istiyoruz.
Nahl s.40. ayeti
İnnemâ kavlunâ li şey’in izâ erednâhu en nekûle lehu kun fe yekûn(yekûnu).
Muhammed Esed :
Biz, ne zaman bir şeyin olmasını istesek, ona sadece "Ol!" deriz ve o (şey hemen) oluverir.
Yasin s. 82. ayeti
İnnemâ emruhû izâ erâde şey’en en yekûle lehu kun fe yekûn(yekûnu).
Muhammed Esed :
O, Tek'tir, Biricik'tir, öyle ki bir şeyin olmasını istediğinde ona sadece "Ol!" der; ve o (şey hemen) oluverir.
Muhammed Esed eğer Maide s. 33 ayetindeki çeviri mantığıyla bu ayeti çevirmiş olsaydı vermesi gereken anlam şu şekilde olmalıydı " ol demesi onun gibi bir durumu/emrinden ibarettir" ama bu ayetleri gramer kaidelerine uygun bir şekilde çevirmiştir.
Nur s. 51. ayeti
İnnemâ kâne kavlel mu’minîne izâ duû ilallâhi ve resûlihî li yahkume beynehum en yekûlû semi’nâ ve ata’nâ ve ulâike humul muflihûn.
Muhammed Esed :
Aralarında (ilahi kitap) hüküm versin diye Allah'a ve O'nun Elçisi'ne çağırıldıkları zaman müminlerin söyleyeceği tek söz: "İşittik ve itaat ettik!" sözü olmalıdır; kurtuluşa, esenliğe ulaşan kimseler de işte böyleleridir.
Esed eğer Maide s.33 ayetindeki mantığı ile Nur s.51. ayetini çevirmiş olsaydı , "mü'minlerin işittik ve itaat ettik demeleri onların bir sözünden başka bir şey değildir" şeklinde olması gerekirdi, ancak Esed bu ayeti de gramer kurallarına uygun olarak çevirmesine rağmen, Maide s. 33 ayetindeki "innema cezau" kelimesini kurallara aykırı bir şekilde çevirmiştir.
(Yukarda verdiğimiz 3 örnek ayet için faydalanmış olduğumuz Hüseyin Esen'e teşekkür ederiz)
Maide s. 33. ayetinde geçen "Min hilafin" kelimesininde, diğer ayetlerde olduğu gibi Esed mealinde "döneklikleri yüzünden" şeklinde , İslamoğlu mealinde ise "muhalefetleri yüzünden" şeklinde çevrildiğini görmekteyiz.
"Hilaf" kelimesinin "muhalefet" anlamını geldiğini kabul etmekle birlikte onların verdikleri anlamın uygun olması için " min hilafin" değil "min hilafihim" şeklinde , o kişilere işaret eden bir zamirle gelmesi gerekirdi'ki buda olmadığına göre çevirinin yanlış olduğu açıkça ortaya çıkmaktadır.
"Min hilafin" kelimesinin yanlış şekilde çevirisi ile ayetin metninde olmayan bir anlamın yanlış çeviri yolu ile meal üzerinden anlaşılması gibi daha vahim bir hataya gidilmektedir şöyle ki:
Firavun'un , iman eden sihirbazlarına karşı verdiği ceza ile ilgili geçen 3 ayette kullanılan "min hilafin" kelimesine verilen "dönekliğiniz yüzünden" anlamı o sihirbazların firavunun dininden döndüğü için şeklinde bir anlama gelmesi uzakta olsa muhtemeldir çünkü ortada gerçekten bir döneklik vardır , ama yinede bu kelimenin daha doğru anlamı çoğunluk meallerde verilen şekli iledir.
Maide s 33. ayetine gelince, esed , bayraklı ve islamoğlu meallerinde geçen "Allaha ve Elçisine karşı savaş açanların ve yeryüzünde fesadı yaymaya çalışanların büyük kısmının öldürülmeleri veya asılmaları veya döneklikleri yüzünden büyük kısmının ellerinin ve ayaklarının kesilmesi" şeklindeki cümleyi okuyan dikkatli bir meal okuyucusu, şöyle bir düşünceye sahip olabilir; Bilindiği gibi geleneksel İslam hukukunda mürted'in hükmü, Kur'anda böyle bir hüküm bulunmamasına rağmen öldürülmesidir.
Ne Esed ne Bayraklı ne de İslamoğlu böyle bir cezayı kesinlikle savunmadıklarını bilmekteyiz(Esed hayatta olmamakla birlikte onunda bu cezayı savunmayacağı açıktır). Bu kişilerin yine ölüm dışında herhangi bir had cezasının olduğunu iddia edeceklerini sanmıyoruz , ancak yapmış olukları mealde "Döneklikleri yüzünden" şeklinde bir anlam vermeleri sebebi ile dinden dönenlerin ellerinin ve ayaklarının kesilebileceğine dair bir hükmü ayetin metninde olmamasına rağmen yanlış meal vermeleri sebebi ile sanki böyle bir hüküm varmış gibi gösterdiklerinin herhalde farkında değillerdir.
Ayrıca , "Min hilafin" ibaresi şayet verilen cezanın sebebini kast eden bir anlama sahip olsaydı ayet arz üzerinden sürülme cezasını da içine alarak "İnnemâ cezâûllezîne yuhâribûnallâhe ve resûlehu ve yes’avne fil ardı fesâden en yukattelû ev yusallebû ev tukattaa eydîhim ve erculuhum ev yunfev minel ard(ardı) MİN HİLAFİHİM, zâlike lehum hızyun fîd dunyâ ve lehum fîl âhırati azâbun azîm(azîmun)." şeklinde olması gerekirdi.
Halbuki ayet arz üzerinden sürülmeyi içine almayan bir şekilde "İnnemâ cezâûllezîne yuhâribûnallâhe ve resûlehu ve yes’avne fil ardı fesâden en yukattelû ev yusallebû ev tukattaa eydîhim ve erculuhum MİN HİLAFİN ev yunfev minel ard(ardı), zâlike lehum hızyun fîd dunyâ ve lehum fîl âhırati azâbun azîm(azîmun)." gelmiştir.
Ayetin bu şekil gelmesi , adını verdiğimiz meal yapıcılarının bu ayet içindeki "Min hilafin" kelimesine "Döneklikleri yüzünden" şeklinde verdikleri anlamın pek te doğru olmadığını göstermektedir.
Ayet sadece 33. ayet ile sona ermemekte , devamı olan 34. ayet konu ile alakalı olup , bu cezanın uygulaması ile ilgili bir istisnadan bahsetmektedir.
[005.034] Ancak, onları yakalamanızdan önce tevbe edenler bunun dışındadır. Biliniz ki Allah, bağışlar ve merhamet eder.
Şayet bu ceza uygulanması tavsiye edilmeseydi, böyle bir istisna getirilmesine gerek olmazdı.
Sonuç olarak; Maide s. 33. ayetini Muhammed Esed'in yapmış olduğu şekli ile tastikleyerek onun gibi meal veren Bayraklı ve İslamoğlu hocalar farkında olmadan, kendilerinin bile kabul etmedikleri mürted hakkında uygulanabilecek bir had cezasına ayetin metninde olmamasına rağmen, gramer kaidelerin ve kur'an bütünlüğünü gözetmeden sadece taklit yolu ile aldıkları meali aktararak yol açmışlardır. Ayetin doğru olduğunu düşündüğümüz mealini aktararak yazımıza son veriyoruz.
"Allah ve Resulüne karşı savaşan ve yeryüzünde fesat çıkarmaya çalışanların cezası, ancak öldürülmeleri veya asılmaları yahut ayak ve ellerinin çaprazlama kesilmesi, ya da yeryüzünde başka bir yere sürgün edilmeleridir. Bu, dünyada onlar için bir zillettir. Ahirette ise onlar için büyük bir azab vardır."
EN DOĞRUSUNU ALLAH CC BİLİR.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder