Bu kuralları ihtiva eden kitaplar da , biz insanların işlediği bir takım suçların cezaları da yer almaktadır. Kur'an bu cezaları ihtiva eden son kitap olup , işlenen suçlara dair bir takım cezalar, bu kitabın içinde de yer almaktadır. Bu cezalardan birisini ihtiva eden Maide s. 38. ayetine baktığımızda, hırsızlık suçuna nasıl bir ceza uygulanması gerektiğine dair hüküm yer almaktadır.
Bu cezanın , hırsızlık yapan kadın veya erkeğin ellerinin kesilmesi olarak hüküm konulmuş olması bazı farklı yorumlara yol açarak , bu cezanın hakiki anlamda bir el kesme değil , mecazi anlamda olduğu gibi yorumlar yapılmaktadır.
Bu düşünceye gerekçe olarak getirilen yorumlar ise , "Yed" (el) kelimesinin geçtiği bazı ayetlerde, bu kelimenin "Güç" anlamına gelmiş olmasından hareketle , bu ayet içindeki el kesmenin hakiki anlamda değil , mecaz anlamda el yani güç kesme olarak anlaşılması gerektiği , Yusuf suresi 31. ayetinde Yusuf (a.s) ı gören kadınların ellerini kökünden kesmedikleri , dolayısı ile el kesmenin "Eli çizmek" yani hırsızı sabıkalı olarak kayıtlamak , yine aynı surede Yusuf'un kardeşinin alıkonulması için baş vurulan yol dikkate alınarak , Yusuf'un kardeşlerinin geldikleri yerde ki hırsızlık suçunun alıkonulmak olduğu , dolayısı ile bu suçun cezasının el kesmek olamayacağı , eli kesilen hırsınız bundan sonra hayatını nasıl devam ettirebileceği , çoluk çocuğunun nafakasını nasıl temin edebileceği , ayet içinde geçen "Eydiyehuma" (ikisinin elleri) kelimesinin çoğul kullanılmış olduğundan hareketle , bu cezanın hakiki bir el kesme olamayacağı şeklinde yorumlar getirilmektedir.
Yazımızda bu iddiaları dikkate alarak , Maide s. 38. ayetinde öngörülen cezanın mecazi olup olamayacağı hakkındaki düşüncemizi ortaya koymaya çalışacağız. Yazının sınırı ayetin anlamı çerçevesinde olup bu suç ile ilgili gerekli olan fıkhi detaylar konusu bu yazının konusu değildir.
Ves sâriku ves sârikatu faktaû eydiyehumâ cezâen bimâ kesebâ nekâlen minallâh(minallâhi) vallâhu azîzun hakîm(hakîmun).
[005.038] Hırsızlık eden erkek ve kadının, yaptıklarına karşılık bir ceza ve Allah'tan bir ibret olmak üzere ellerini kesin. Allah izzet ve hikmet sahibidir.
Fe men tâbe min ba’di zulmihî ve aslaha fe innallâhe yetûbu aleyh(aleyhi) innallâhe gafûrun rahîm(rahîmun).
[005.039] Fakat işlediği zulümden sonra tevbe edip islah olan kimse bilsin ki, Allah onun tevbesini kabul eder. Hiç şüphesiz Allah affedicidir ve merhametlidir.
Bu cezanın mecaz olduğu şeklindeki iddiaları sıra ile tahlil etmeye çalışalım.
1. iddia ; Kur'anda geçen "Yed" (El) kelimesi , bir çok ayette mecaz anlamda kullanılmıştır , bu ayette geçen el kelimesi de mecaz olup , kesme işlemi hakiki anlamda kesme değil , "hırsızın gücünü kesin" yani "Hırsızlığa gidecek yolunu kesin , hırsızlık yapmasına fırsat vermeyin" anlamında kullanılmıştır.
Öncelikle şunu ifade etmek isteriz ki ; "Devlet" dediğimiz kurum , halkının işlediği herhangi bir suça ceza tesbit etmeden önce , halkını bu şuça yöneltecek yolları kapatmak zorundadır. Bir devlet, örneğin hırsızlık suçuna ceza tesbit etmiş ise , önce halkını bu suçu işleyemeye yönelmesine engel olacak tedbirleri almak zorundadır. Halkını hırsızlık suçu işlemeye mecbur bırakan , ve o suçu işlediği takdirde , hırsıza ceza uygulayan devlet, ZALİM bir devlettir. Halife Ömer (r.a) ın hilafeti bu duruma örnek olup , kıtlık zamanında bu cezanın uygulanmasını Ömer (r.a) rafa kaldırmıştır.
Gelelim ayete ; Ayete baktığımız zaman bahsedilen erkek ve kadının "Hırsız" şeklinde ifade edilmiş olması onların bu suçu işlediklerini göstermektedir. Şayet ayet, "Gücünü kesin" şeklinde bir emir olsaydı , işlenmemiş bir suç için erkek ve kadından neden "Hırsız" olarak bahsedilsin?. Ayrıca , ayet içinde geçen "Keseba" kelimesi , elde edilmiş bir kazancı ifade etmekte olup , ayet hırsızlık suçunu işleyen kadın ve erkeğe verilecek olan cezayı beyan etmektedir.
Ayet hırsızlık suçunun işlenmesinden önceki zaman ile ilgili yapılacak bir eylemi yani güç kesmeyi değil (zaten böyle bir güç kesme sosyal devletin yapmak mecburiyetinde olduğu bir şeydir), hırsızlık suçunun işlenerek, suçlunun suçunun sabit olmasından sonraki zamana dair bir hüküm olup , "Hırsız" olarak hüküm giydikten sonra , suçlular için uygulanacak işlemi ifade etmektedir.
"Nekalen" ; İşlenen bir suçtan dolayı , başkasını aynı suçu işlemekten alıkoymayı ifade eden bir kelimedir. Ayet içinde bu kelimenin kullanılmış olmasından maksat , hırsızlık suçu işleyene verilen cezanın caydırıcılığı olması , yani hırsızlık suçu işlemiş olana verilen cezayı gören bir kimse , eğer hırsızlık yapmaya niyeti varsa işlenen suça verilen cezayı görerek bir kere daha düşünmesini sağlamaktır.
Bu gün ülkemizde hırsızlık suçunun artış göstermesinin başta gelen sebeblerinden birisi de , (bu suça yönelmeye mecbur kalanları istisna edecek olursak) , neredeyse hırıszlığa teşvik edecek kadar yumuşak cezai müeyyideler olmasıdır.
Ayete verilen "Hırsızın gücünü kesin" anlamı , güç kesmenin hırsızlıktan önceki bir durumu ifade etmesi , "Hırsız" ifadesinin , suçun işlenmesinden sonraki bir durumu ifade etmesi bakımından, kendi içinde çelişki barındıran bir anlam olup, ayeti dikkatli ve ön yargısız okuyan bir kimse , ayetin böyle bir anlamı olmadığını görecektir.
2. iddia ; Yusuf suresi içinde gördüğümüz , Yusuf'u gören kadınların "ellerini kesmeleri" ile Maide s. 38. ayetinde ki "el kesme" nin aynı şeyi çağrıştırması gerektiğinden hareketle , Yusuf'u gören kadınların ellerini kökten kesmelerinin mümkün olmadığı , bildiğimiz bir kesik olduğu , dolayısı ile Maide s. 38. ayetinde ki el kesme cezasının Yusuf s. 31. ayetinin ifade ettiği kesik türünden olması gerektiğidir.
Bu ayet , el kesme cezası konusunda tamamen ön yargılı bir yaklaşımın neticesi olarak, nereye çarpacağını şaşırmış "Başı kesik tavuk" misali , ilgili ayetin mecazi olduğuna dair görüş arayanların başını çarptıkları bir ayettir.
Bu iddia sahiplerine sadece şunu sorarak verecekleri cevabı bekleyebiliriz ; Aynı surenin 33. ayetinde geçen "El ve ayakların çaprazlama kesilmesi" cezasının sizin dediğiniz gibi el ve ayağın çizilmesi olarak mı anlıyorsunuz ?.
Cevap olarak ,"Evet Maide s. 33. ayetinde ki çaprazlama kesilme , Yusuf s. 31. de ki kesilme gibi olması gerekir" diyene, bizim diyeceğimiz "Ön yargılarının onun gözünü tamamen körelttiği" dir.
"Hayır öyle anlamıyorum Maide s. 33. de ki çaprazlama kesilmesi hakiki anlamdadır" diyene diyeceğimiz söz ise , " Maide s. 33. ayetinde ki çaprazlama kesimi hakiki , Maide s. 38. ayetinde ki kesimi mecazi anlamanız arasında çelişki vardır" demektir .
Maide s. 38 de ki cezayı mecazi , 33. ayette ki cezayı hakiki anlamak, çelişkili bir düşüncenin ürünü olup , her iki ayette ki ceza hakiki anlamda kullanılmıştır.
3. iddia ; "Eli kesilen hırsızın , bundan sonraki hayatında , geçimini temin etmek için kesik bir el ile nasıl çalışarak çoluk çocuğunu geçimin temin edebileceği" , şeklindedir.
Bu düşünce sahipleri kendilerini Allah (c.c) den daha merhametli bir kul olarak görmeye çalıştıklarının acaba farkındamıdırlar ?.
Geleneksel düşünce içinde önemli bir yeri olan , ve Allah (c.c) den daha merhametli bir peygamber portresinin ortaya çıkarıldığı şefaat inancındaki, Muhammed (a.s) ın ateş cezasını hak etmiş birisi için secdeye varıp, "Ümmetim ümmetim" diye yalvararak , ümmetini kurtarması iftiralarına karşı olan bu kişiler , Allah (c.c) den daha merhametli bir insan portresi çizdiklerinin farkında bile değillerdir.
Bu iddiada olan kişiler zımnen şunu demektedirler ; "Ey Allah'ım sen hırsızlık cezasına vermiş olduğun bir ceza ile merhametsizlik yaparak , elinin kesilmesini istediğin kişinin çoluk çocuğunu hiç mi düşünmedin ?".
Bu iddia , ilgili ayetin hakiki anlamda bir el kesme olmayacağı , olmaması gerektiği ön yargısı düşüncesi üzerine bina edilmiş bir düşüncedir. Bunları düşünmek önce suç işlemeye aday olan kimsenin vazifesi olup , kişi işlediği suça verilecek ceza karşısında , sonraki hayatını nasıl geçireceğini önce kendisi düşünmesi gerekmektedir.
Bu mantık üzerinden baktığımız zaman , hiç bir suçluya ceza vermemiz mümkün olmayacaktır ,çünkü suç işleyen kişi , çoluk çocuğunun geçimini temin etmek için , hayatı için gerekli olan uzuvlarını korumak zorundadır. Bu mantık ile Maide s. 33. ayetine baktığımızda o ayette işlenen suça karşılık olarak öngörülen el ve ayakların çaprazlama olarak kesilme cezasına da karşı çıkılması gerekmektedir.
Veya Bakara s. 178. ve 179. ayetlerinde, cinayet suçu için verlen kısas cezasına da aynı mantıkla karşı çıkılması gerekmektedir. Cinayet işleyen bir kimse eğer kısas edilecek olursa bu kimsenin geride kalan çoluk çocuğu rezil rüsvay olacağı için cinayet işleyen bir kimseye öldürmek mantık olarak büyük bir hata ve vahşet olacaktır.
39. ayete baktığımızda , işlenen hırsızlık suçunu Rabbimiz "Zulüm" olarak nitelendirmektedir. Rabbimiz den daha merhametli !! olan ve hümanist duygularla hareket eden bir takım kişiler, bu tür düşünce içine girmekle zulme destekçi olmak durumuna düşmektedirler.
4. iddia ; Yusuf (a.s) ın kardeşini alıkoymak için başvurduğu yolun anlatıldığı ayetlerde , Yusuf (a.s) ın kardeşlerine sorulan "Sizde hırsızlara verilen ceza nedir? " (12.74) sorusuna , " Onun cezası yükünde bulunanın kendisidir" (12.75) cevabı , hırsızlık suçuna verilen cezanın el kesme olmadığı yönündeki iddiaya delil olarak gösterilmektedir.
Yusuf (a.s) kıssasından çıkarılmaya çalışılan bu istidlal'in isabetli olmadığını düşünmekteyiz şöyle ki ; Kıssa içinde anlatılan olaydan çıkarılmaya çalışılan şey , Hırsızlık cezasının Allah (c.c) tarafından Yakub (a.s) a vahyedilenin aynısının , Muhammed (a.s) a da vahyedilmiş olması gerektiği gibi bir düşünceden yola çıkılarak bu iddia dile getirilmektedir.
İlgili ayetlerde anlatılan konu, hırsızlığın cezasından ziyade , suç işleyen kişinin suçunun cezasını çekmek için alıkonulmuş olmasıdır. Çünkü Yusuf (a.s) ın kardeşini yanında alıkoyması için ,üst düzey bir yönetici dahi olsa keyfi davranarak , "Ben bu çocuğu alıkoymak istiyorum" şeklinde bir emir ile, kardeşini alıkoyamazdı. "Melik'in dinine göre kardeşini alıkoyamazdı" cümlesi, Yusuf'un yaşadığı topraklar üzerinde evrensel hukuk kurallarının geçerli olduğu , yönetici de olsa kanunlar karşısında eşit olduğu yönünden okunması gerektiğini düşünmekteyiz.
Evrensel hukukta geçerli olan, bir kimsenin suç işlemediği müddetçe hürriyetinin kısıtlanmaması kuralı , Mısır ülkesinde de geçerli olduğu için , Yusuf kardeşini alıkoymak için onun üzerine bir suç yıkmak şeklinde hileye başvurarak kardeşini yanında alıkoymuştur.
Bu kıssa üzerinden çıkarılmaya çalışılan düşüncenin temelinde , ön yargılar sonucu varılmaya çalışılan el kesme cezasının mecazi olduğu iddiası yatmaktadır. Maide s. 38. ayetinin açık hükmü bir kenara itilmeye çalışılarak , bu hükmün yanlışlığını !! dair delili bulmak için , Yakub (a.s) dan medet ummaya çalışmak , ön yargıları Kur'ana kabul ettirmek için okunan ayetlerin nasıl oyuncak haline getirilmeye çalışıldığını göstermektedir.
5. iddia ; Ayet içinde geçen "Eydiyehuma" (ikisinin elleri) kelimesinin , çoğul kullanılmış olması ve çoğul kullanımın en az 3 ve daha fazla sayıyı ifade etmesini gerekçe gösterilerek , bir insanda 2 den fazla el olmadığı için bu ifadenin gerçek bir el kesmeyi emretmiş olmasının imkansız olduğudur.
Kur'an , indiği zaman ve mekan dahilinde yaşayan arapların günlük dillerinde kullandıkları , edebi uslupları dikkate alarak inen, ve bu üslupları kullanan bir kitaptır. Bu kelimeyi anlamaya çalışırken bunları dikkate almak gerekmektedir.
Arapların insan vücudu ile ilgili tesniyeler de böyle bir kullanım şekline başvurduklarını , arap dilcisi Ferra "Meanil Kur'an" adlı eserinde söylemektedir. Bu kullanımın bir örneğini Tahrim suresi 4. ayetinde de görmekteyiz . O ayette Nebi (a.s) ın 2 eşine kullanılan "Gulubeküma" (ikinizin kalpleri) hitabını dikkate aldığımızda , 2 kadının birden fazla kalbi olmayacağına göre , o gün kullanılan dil kuralları çerçevesinde bir hitap tarzı olduğu anlaşılmaktadır.
Bu kullanıma bir kaç örnek daha verecek olursak ;
"Haşemtü ruusehuma" iki kişinin başlarını yardım.
"Haraktüma gamuseküma" gömleklerinizi yırttınız ( iki kişiye hitaben).
"Haleytüma nisaeküma" eşlerinizi terk ettiniz (iki kişiye onların birer eşleri kast edilerek) .
Sonuç olarak ; Maide s. 38. ayetinde beyan edilen , erkek ve kadın hırsız'ın ellerinin kesilmesi emri hakiki anlamda anlaşılması gereken bir hükümdür. Ayeti dikkatli ve ön yargısız bir biçimde okuduğumuz zaman , bu ayetin mecaz bir anlamı çağrıştırabileceği gibi bir düşüncesi oluşması mümkün görülmemektedir. Bu ayetin, mecazi bir anlam taşıması gerektiğini iddia edenlerin , yazımızda sıralamaya çalıştığımız iddiaları, tutarlılıktan uzak olmakla beraber , ön yargıların Kur'ana onaylatılması şeklinde bir çabanın ürünü olduğunu söyleyebiliriz.
Yazının çerçevesi , ilgili ayetin mecazi anlam taşıyıp taşımadığı etrafında bir tahlil çalışması olması nedeniyle bu ayet ile daha detaylı konulara girilmemiştir. Ancak şu kadarını söylemek isteriz ki , Bu ayetin , bütün hırsızlık suçlarına aynı cezanın verilmesi gerektiğine dair bir bilgi içermez. Hırsızlık suçu genel bir suç olup , bu suça giren eylemlerin hepsi aynı cezanın uygulamasını gerektirmez , el kesmenin altında veya daha yukarısında bir ceza ile cezalandırılma gerektirecek suçlar mutlaka olacaktır.
Kur'anın beyan ettiği had cezalarına baktığımız zaman , bu cezalarda göze çarpan en önemli unsur , "Caydırıcılık" tır . Caydırıcı olmayan bir ceza kanununun uygulandığı beldeler , her zaman suç işlemeye açık kapı bırakılacak , ve suçlu cenneti bir topluluğun yaşadığı belde olacaktır. "Kısasta hayat vardır" buyuran Rabbimiz , cezaların caydırıcılık yönüne dikkat çekmektedir. Cinayet suçu işleyen bir kimse , yaptığı hatanın bedelini canı ile ödediği zaman , başkalarına ibret olacak ve böyle bir suç işlemeye niyeti olan bir kimse , bu işe kolay kolay cesaret edemeyecektir.
Bu gün ülkemizdeki hırsızlık ve cinayet suçlarına verilen cezaların bu suçları engelleyici bir durum teşkil etmemesi düşünülmesi gereken bir durumdur. Hal böyle iken , Kur'anın bu suça vermeyi önerdiği ceza bazılarımızca , vahşet olarak görülerek hümanist bir yaklaşım sergilenmeye çalışılmaktadır.
Bu tür tutumlar , teslim olmaya değil, teslim almaya yönelik bir din anlayışının tezahürleridir. Kur'an merkezli düşünmek demek , herhangi bir konuda önce önyargıları kafadan atmak demektir. Bizler Kur'ana karşı parçacı değil , bütüncül bir yaklaşım sergilemek zorundayız. Bütüncül bir yaklaşım , bizleri daha doğru sonuca götürmesi bakımından daha isabetli , ve yanlışlardan koruyucudur. Zalimden yana değil , mazlumdan yana bir duruş sergilemek ve hırsızlık konusu ile ilgili beyanı bu göz ile okuduğumuzda , eli kesilen bir hırsızın geleceğini düşünmek bize değil, önce hırsızlık yapan kişiye ait olması gerektiği görülecektir.
EN DOĞRUSUNU ALLAH (C.C) BİLİR.
Bu düşünceye gerekçe olarak getirilen yorumlar ise , "Yed" (el) kelimesinin geçtiği bazı ayetlerde, bu kelimenin "Güç" anlamına gelmiş olmasından hareketle , bu ayet içindeki el kesmenin hakiki anlamda değil , mecaz anlamda el yani güç kesme olarak anlaşılması gerektiği , Yusuf suresi 31. ayetinde Yusuf (a.s) ı gören kadınların ellerini kökünden kesmedikleri , dolayısı ile el kesmenin "Eli çizmek" yani hırsızı sabıkalı olarak kayıtlamak , yine aynı surede Yusuf'un kardeşinin alıkonulması için baş vurulan yol dikkate alınarak , Yusuf'un kardeşlerinin geldikleri yerde ki hırsızlık suçunun alıkonulmak olduğu , dolayısı ile bu suçun cezasının el kesmek olamayacağı , eli kesilen hırsınız bundan sonra hayatını nasıl devam ettirebileceği , çoluk çocuğunun nafakasını nasıl temin edebileceği , ayet içinde geçen "Eydiyehuma" (ikisinin elleri) kelimesinin çoğul kullanılmış olduğundan hareketle , bu cezanın hakiki bir el kesme olamayacağı şeklinde yorumlar getirilmektedir.
Yazımızda bu iddiaları dikkate alarak , Maide s. 38. ayetinde öngörülen cezanın mecazi olup olamayacağı hakkındaki düşüncemizi ortaya koymaya çalışacağız. Yazının sınırı ayetin anlamı çerçevesinde olup bu suç ile ilgili gerekli olan fıkhi detaylar konusu bu yazının konusu değildir.
Ves sâriku ves sârikatu faktaû eydiyehumâ cezâen bimâ kesebâ nekâlen minallâh(minallâhi) vallâhu azîzun hakîm(hakîmun).
[005.038] Hırsızlık eden erkek ve kadının, yaptıklarına karşılık bir ceza ve Allah'tan bir ibret olmak üzere ellerini kesin. Allah izzet ve hikmet sahibidir.
Fe men tâbe min ba’di zulmihî ve aslaha fe innallâhe yetûbu aleyh(aleyhi) innallâhe gafûrun rahîm(rahîmun).
[005.039] Fakat işlediği zulümden sonra tevbe edip islah olan kimse bilsin ki, Allah onun tevbesini kabul eder. Hiç şüphesiz Allah affedicidir ve merhametlidir.
Bu cezanın mecaz olduğu şeklindeki iddiaları sıra ile tahlil etmeye çalışalım.
1. iddia ; Kur'anda geçen "Yed" (El) kelimesi , bir çok ayette mecaz anlamda kullanılmıştır , bu ayette geçen el kelimesi de mecaz olup , kesme işlemi hakiki anlamda kesme değil , "hırsızın gücünü kesin" yani "Hırsızlığa gidecek yolunu kesin , hırsızlık yapmasına fırsat vermeyin" anlamında kullanılmıştır.
Öncelikle şunu ifade etmek isteriz ki ; "Devlet" dediğimiz kurum , halkının işlediği herhangi bir suça ceza tesbit etmeden önce , halkını bu şuça yöneltecek yolları kapatmak zorundadır. Bir devlet, örneğin hırsızlık suçuna ceza tesbit etmiş ise , önce halkını bu suçu işleyemeye yönelmesine engel olacak tedbirleri almak zorundadır. Halkını hırsızlık suçu işlemeye mecbur bırakan , ve o suçu işlediği takdirde , hırsıza ceza uygulayan devlet, ZALİM bir devlettir. Halife Ömer (r.a) ın hilafeti bu duruma örnek olup , kıtlık zamanında bu cezanın uygulanmasını Ömer (r.a) rafa kaldırmıştır.
Gelelim ayete ; Ayete baktığımız zaman bahsedilen erkek ve kadının "Hırsız" şeklinde ifade edilmiş olması onların bu suçu işlediklerini göstermektedir. Şayet ayet, "Gücünü kesin" şeklinde bir emir olsaydı , işlenmemiş bir suç için erkek ve kadından neden "Hırsız" olarak bahsedilsin?. Ayrıca , ayet içinde geçen "Keseba" kelimesi , elde edilmiş bir kazancı ifade etmekte olup , ayet hırsızlık suçunu işleyen kadın ve erkeğe verilecek olan cezayı beyan etmektedir.
Ayet hırsızlık suçunun işlenmesinden önceki zaman ile ilgili yapılacak bir eylemi yani güç kesmeyi değil (zaten böyle bir güç kesme sosyal devletin yapmak mecburiyetinde olduğu bir şeydir), hırsızlık suçunun işlenerek, suçlunun suçunun sabit olmasından sonraki zamana dair bir hüküm olup , "Hırsız" olarak hüküm giydikten sonra , suçlular için uygulanacak işlemi ifade etmektedir.
"Nekalen" ; İşlenen bir suçtan dolayı , başkasını aynı suçu işlemekten alıkoymayı ifade eden bir kelimedir. Ayet içinde bu kelimenin kullanılmış olmasından maksat , hırsızlık suçu işleyene verilen cezanın caydırıcılığı olması , yani hırsızlık suçu işlemiş olana verilen cezayı gören bir kimse , eğer hırsızlık yapmaya niyeti varsa işlenen suça verilen cezayı görerek bir kere daha düşünmesini sağlamaktır.
Bu gün ülkemizde hırsızlık suçunun artış göstermesinin başta gelen sebeblerinden birisi de , (bu suça yönelmeye mecbur kalanları istisna edecek olursak) , neredeyse hırıszlığa teşvik edecek kadar yumuşak cezai müeyyideler olmasıdır.
Ayete verilen "Hırsızın gücünü kesin" anlamı , güç kesmenin hırsızlıktan önceki bir durumu ifade etmesi , "Hırsız" ifadesinin , suçun işlenmesinden sonraki bir durumu ifade etmesi bakımından, kendi içinde çelişki barındıran bir anlam olup, ayeti dikkatli ve ön yargısız okuyan bir kimse , ayetin böyle bir anlamı olmadığını görecektir.
2. iddia ; Yusuf suresi içinde gördüğümüz , Yusuf'u gören kadınların "ellerini kesmeleri" ile Maide s. 38. ayetinde ki "el kesme" nin aynı şeyi çağrıştırması gerektiğinden hareketle , Yusuf'u gören kadınların ellerini kökten kesmelerinin mümkün olmadığı , bildiğimiz bir kesik olduğu , dolayısı ile Maide s. 38. ayetinde ki el kesme cezasının Yusuf s. 31. ayetinin ifade ettiği kesik türünden olması gerektiğidir.
Bu ayet , el kesme cezası konusunda tamamen ön yargılı bir yaklaşımın neticesi olarak, nereye çarpacağını şaşırmış "Başı kesik tavuk" misali , ilgili ayetin mecazi olduğuna dair görüş arayanların başını çarptıkları bir ayettir.
Bu iddia sahiplerine sadece şunu sorarak verecekleri cevabı bekleyebiliriz ; Aynı surenin 33. ayetinde geçen "El ve ayakların çaprazlama kesilmesi" cezasının sizin dediğiniz gibi el ve ayağın çizilmesi olarak mı anlıyorsunuz ?.
Cevap olarak ,"Evet Maide s. 33. ayetinde ki çaprazlama kesilme , Yusuf s. 31. de ki kesilme gibi olması gerekir" diyene, bizim diyeceğimiz "Ön yargılarının onun gözünü tamamen körelttiği" dir.
"Hayır öyle anlamıyorum Maide s. 33. de ki çaprazlama kesilmesi hakiki anlamdadır" diyene diyeceğimiz söz ise , " Maide s. 33. ayetinde ki çaprazlama kesimi hakiki , Maide s. 38. ayetinde ki kesimi mecazi anlamanız arasında çelişki vardır" demektir .
Maide s. 38 de ki cezayı mecazi , 33. ayette ki cezayı hakiki anlamak, çelişkili bir düşüncenin ürünü olup , her iki ayette ki ceza hakiki anlamda kullanılmıştır.
3. iddia ; "Eli kesilen hırsızın , bundan sonraki hayatında , geçimini temin etmek için kesik bir el ile nasıl çalışarak çoluk çocuğunu geçimin temin edebileceği" , şeklindedir.
Bu düşünce sahipleri kendilerini Allah (c.c) den daha merhametli bir kul olarak görmeye çalıştıklarının acaba farkındamıdırlar ?.
Geleneksel düşünce içinde önemli bir yeri olan , ve Allah (c.c) den daha merhametli bir peygamber portresinin ortaya çıkarıldığı şefaat inancındaki, Muhammed (a.s) ın ateş cezasını hak etmiş birisi için secdeye varıp, "Ümmetim ümmetim" diye yalvararak , ümmetini kurtarması iftiralarına karşı olan bu kişiler , Allah (c.c) den daha merhametli bir insan portresi çizdiklerinin farkında bile değillerdir.
Bu iddiada olan kişiler zımnen şunu demektedirler ; "Ey Allah'ım sen hırsızlık cezasına vermiş olduğun bir ceza ile merhametsizlik yaparak , elinin kesilmesini istediğin kişinin çoluk çocuğunu hiç mi düşünmedin ?".
Bu iddia , ilgili ayetin hakiki anlamda bir el kesme olmayacağı , olmaması gerektiği ön yargısı düşüncesi üzerine bina edilmiş bir düşüncedir. Bunları düşünmek önce suç işlemeye aday olan kimsenin vazifesi olup , kişi işlediği suça verilecek ceza karşısında , sonraki hayatını nasıl geçireceğini önce kendisi düşünmesi gerekmektedir.
Bu mantık üzerinden baktığımız zaman , hiç bir suçluya ceza vermemiz mümkün olmayacaktır ,çünkü suç işleyen kişi , çoluk çocuğunun geçimini temin etmek için , hayatı için gerekli olan uzuvlarını korumak zorundadır. Bu mantık ile Maide s. 33. ayetine baktığımızda o ayette işlenen suça karşılık olarak öngörülen el ve ayakların çaprazlama olarak kesilme cezasına da karşı çıkılması gerekmektedir.
Veya Bakara s. 178. ve 179. ayetlerinde, cinayet suçu için verlen kısas cezasına da aynı mantıkla karşı çıkılması gerekmektedir. Cinayet işleyen bir kimse eğer kısas edilecek olursa bu kimsenin geride kalan çoluk çocuğu rezil rüsvay olacağı için cinayet işleyen bir kimseye öldürmek mantık olarak büyük bir hata ve vahşet olacaktır.
39. ayete baktığımızda , işlenen hırsızlık suçunu Rabbimiz "Zulüm" olarak nitelendirmektedir. Rabbimiz den daha merhametli !! olan ve hümanist duygularla hareket eden bir takım kişiler, bu tür düşünce içine girmekle zulme destekçi olmak durumuna düşmektedirler.
4. iddia ; Yusuf (a.s) ın kardeşini alıkoymak için başvurduğu yolun anlatıldığı ayetlerde , Yusuf (a.s) ın kardeşlerine sorulan "Sizde hırsızlara verilen ceza nedir? " (12.74) sorusuna , " Onun cezası yükünde bulunanın kendisidir" (12.75) cevabı , hırsızlık suçuna verilen cezanın el kesme olmadığı yönündeki iddiaya delil olarak gösterilmektedir.
Yusuf (a.s) kıssasından çıkarılmaya çalışılan bu istidlal'in isabetli olmadığını düşünmekteyiz şöyle ki ; Kıssa içinde anlatılan olaydan çıkarılmaya çalışılan şey , Hırsızlık cezasının Allah (c.c) tarafından Yakub (a.s) a vahyedilenin aynısının , Muhammed (a.s) a da vahyedilmiş olması gerektiği gibi bir düşünceden yola çıkılarak bu iddia dile getirilmektedir.
İlgili ayetlerde anlatılan konu, hırsızlığın cezasından ziyade , suç işleyen kişinin suçunun cezasını çekmek için alıkonulmuş olmasıdır. Çünkü Yusuf (a.s) ın kardeşini yanında alıkoyması için ,üst düzey bir yönetici dahi olsa keyfi davranarak , "Ben bu çocuğu alıkoymak istiyorum" şeklinde bir emir ile, kardeşini alıkoyamazdı. "Melik'in dinine göre kardeşini alıkoyamazdı" cümlesi, Yusuf'un yaşadığı topraklar üzerinde evrensel hukuk kurallarının geçerli olduğu , yönetici de olsa kanunlar karşısında eşit olduğu yönünden okunması gerektiğini düşünmekteyiz.
Evrensel hukukta geçerli olan, bir kimsenin suç işlemediği müddetçe hürriyetinin kısıtlanmaması kuralı , Mısır ülkesinde de geçerli olduğu için , Yusuf kardeşini alıkoymak için onun üzerine bir suç yıkmak şeklinde hileye başvurarak kardeşini yanında alıkoymuştur.
Bu kıssa üzerinden çıkarılmaya çalışılan düşüncenin temelinde , ön yargılar sonucu varılmaya çalışılan el kesme cezasının mecazi olduğu iddiası yatmaktadır. Maide s. 38. ayetinin açık hükmü bir kenara itilmeye çalışılarak , bu hükmün yanlışlığını !! dair delili bulmak için , Yakub (a.s) dan medet ummaya çalışmak , ön yargıları Kur'ana kabul ettirmek için okunan ayetlerin nasıl oyuncak haline getirilmeye çalışıldığını göstermektedir.
5. iddia ; Ayet içinde geçen "Eydiyehuma" (ikisinin elleri) kelimesinin , çoğul kullanılmış olması ve çoğul kullanımın en az 3 ve daha fazla sayıyı ifade etmesini gerekçe gösterilerek , bir insanda 2 den fazla el olmadığı için bu ifadenin gerçek bir el kesmeyi emretmiş olmasının imkansız olduğudur.
Kur'an , indiği zaman ve mekan dahilinde yaşayan arapların günlük dillerinde kullandıkları , edebi uslupları dikkate alarak inen, ve bu üslupları kullanan bir kitaptır. Bu kelimeyi anlamaya çalışırken bunları dikkate almak gerekmektedir.
Arapların insan vücudu ile ilgili tesniyeler de böyle bir kullanım şekline başvurduklarını , arap dilcisi Ferra "Meanil Kur'an" adlı eserinde söylemektedir. Bu kullanımın bir örneğini Tahrim suresi 4. ayetinde de görmekteyiz . O ayette Nebi (a.s) ın 2 eşine kullanılan "Gulubeküma" (ikinizin kalpleri) hitabını dikkate aldığımızda , 2 kadının birden fazla kalbi olmayacağına göre , o gün kullanılan dil kuralları çerçevesinde bir hitap tarzı olduğu anlaşılmaktadır.
Bu kullanıma bir kaç örnek daha verecek olursak ;
"Haşemtü ruusehuma" iki kişinin başlarını yardım.
"Haraktüma gamuseküma" gömleklerinizi yırttınız ( iki kişiye hitaben).
"Haleytüma nisaeküma" eşlerinizi terk ettiniz (iki kişiye onların birer eşleri kast edilerek) .
Sonuç olarak ; Maide s. 38. ayetinde beyan edilen , erkek ve kadın hırsız'ın ellerinin kesilmesi emri hakiki anlamda anlaşılması gereken bir hükümdür. Ayeti dikkatli ve ön yargısız bir biçimde okuduğumuz zaman , bu ayetin mecaz bir anlamı çağrıştırabileceği gibi bir düşüncesi oluşması mümkün görülmemektedir. Bu ayetin, mecazi bir anlam taşıması gerektiğini iddia edenlerin , yazımızda sıralamaya çalıştığımız iddiaları, tutarlılıktan uzak olmakla beraber , ön yargıların Kur'ana onaylatılması şeklinde bir çabanın ürünü olduğunu söyleyebiliriz.
Yazının çerçevesi , ilgili ayetin mecazi anlam taşıyıp taşımadığı etrafında bir tahlil çalışması olması nedeniyle bu ayet ile daha detaylı konulara girilmemiştir. Ancak şu kadarını söylemek isteriz ki , Bu ayetin , bütün hırsızlık suçlarına aynı cezanın verilmesi gerektiğine dair bir bilgi içermez. Hırsızlık suçu genel bir suç olup , bu suça giren eylemlerin hepsi aynı cezanın uygulamasını gerektirmez , el kesmenin altında veya daha yukarısında bir ceza ile cezalandırılma gerektirecek suçlar mutlaka olacaktır.
Kur'anın beyan ettiği had cezalarına baktığımız zaman , bu cezalarda göze çarpan en önemli unsur , "Caydırıcılık" tır . Caydırıcı olmayan bir ceza kanununun uygulandığı beldeler , her zaman suç işlemeye açık kapı bırakılacak , ve suçlu cenneti bir topluluğun yaşadığı belde olacaktır. "Kısasta hayat vardır" buyuran Rabbimiz , cezaların caydırıcılık yönüne dikkat çekmektedir. Cinayet suçu işleyen bir kimse , yaptığı hatanın bedelini canı ile ödediği zaman , başkalarına ibret olacak ve böyle bir suç işlemeye niyeti olan bir kimse , bu işe kolay kolay cesaret edemeyecektir.
Bu gün ülkemizdeki hırsızlık ve cinayet suçlarına verilen cezaların bu suçları engelleyici bir durum teşkil etmemesi düşünülmesi gereken bir durumdur. Hal böyle iken , Kur'anın bu suça vermeyi önerdiği ceza bazılarımızca , vahşet olarak görülerek hümanist bir yaklaşım sergilenmeye çalışılmaktadır.
Bu tür tutumlar , teslim olmaya değil, teslim almaya yönelik bir din anlayışının tezahürleridir. Kur'an merkezli düşünmek demek , herhangi bir konuda önce önyargıları kafadan atmak demektir. Bizler Kur'ana karşı parçacı değil , bütüncül bir yaklaşım sergilemek zorundayız. Bütüncül bir yaklaşım , bizleri daha doğru sonuca götürmesi bakımından daha isabetli , ve yanlışlardan koruyucudur. Zalimden yana değil , mazlumdan yana bir duruş sergilemek ve hırsızlık konusu ile ilgili beyanı bu göz ile okuduğumuzda , eli kesilen bir hırsızın geleceğini düşünmek bize değil, önce hırsızlık yapan kişiye ait olması gerektiği görülecektir.
EN DOĞRUSUNU ALLAH (C.C) BİLİR.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder