Maide s. 111. Ayetindeki Vahyedilen Havariler

Maide s. ayetleri medinede nazil olması nedeniyle ehli kitap olarak adlandırılan yahudi ve hıristiyanların yanlışlarını düzeltici mesajlar ihtiva etmektedir. 109-120. ayetler arası isa as hakkında yanlışları düzeltici mesajları görmekteyiz, bu yazıda 111. ayet üzerinde durmaya gayret ederek havarilere vahyedilmesinin keyfiyetini kur'an bütünlüğünde görmeye gayret edeceğiz.   

 Ve iz evhaytü ilel havariyyıne en aminu bı ve bi rasulı kalu amenna veşhed bi ennena müslimun
Hani Ben Havarilere: Bana ve peygamberime iman edin, diye vahyetmiştim de; inandık, şahid ol ki biz, müslümanlarız, demişlerdi.

Bilindiği gibi havariler isa as a iman eden sayılarının 12 kişi olduğu rivayet edilen kimselerdi,ayete baktığımız zaman onlara vahyedilmesini görmekteyiz. Onlara yapılan vahyin keyfiyeti ile görüşlere baktığımız zaman onların elçilere yapılan vahiy gibi vahyedildiği dolayısı ile onlarında elçi olduğu görüşlerine bile rastlamaktayız. Başka görüşler ise havarilere yapılan vahyin, musa as ın annesi ile balarısına yapılan vahy gibi olduğudur. Havarilerinde peygamber olduğu revaç bulan bir görüş olmamasına rağmen onlara ilham edildiği görüşleri yaygındır. Acaba havariler "şahid ol biz müslümanlarız" demelerine sebeb olan vahyin kendilerine ilham yolu ile gelen bir vahiymi yoksa elçi olarak iman ettikleri isa as a vahyedileni kabul etmek yolu ilemi olmuştur?.    

Havariler ile ilgili anlatımlar , isa as kıssasında, al-i imran,maide ve saff s. ayetleri içinde yerini almaktadır.

-----003.052-53 İsa onların inkarlarını hissedince: «Allah uğrunda yardımcılarım kimlerdir?» dedi. Havariler şöyle dediler: «Biz Allah'ın yardımcılarıyız, Allah'a inandık, O'na teslim olduğumuza şahid ol».«Rabbimiz! İndirdiğine inandık, resule uyduk; bizi sahid olanlarla beraber yaz».

-----061.014 Ey inananlar! Allah'ın dininin yardımcıları olun. Nitekim, Meryem oğlu İsa, Havarilere: «Allah'a giden yolda yardımcılarım kimlerdir?» deyince, Havariler: «Allah'ın dininin yardımcıları biziz» demişlerdi. İsrailoğullarının bir takımı böylece inanmış, bir takımı da inkar etmişti; ama Biz, inananları düşmanlarına karşı destekledik de üstün geldiler.

Maide s. 111. ayetindeki anlatım, sanki havarilere direk vahyedilmiş ve onlarında sanki Allah cc ye " şahid ol biz müslümanlarız" demiş gibi bir düşünceyi çağrıştırarak havariler ile bir konuşma ortamı olduğu izlenimi vermektedir. Halbuki şura s. 51. ayeti çerçevesi içinde bakarsak Allah cc insanlarla konuşma şekillerinden birinin "elçi göndererek" olduğunu görürüz. Havariler ile konuşmasıda isa as a vahyederek ona emirlerini bildirmesi, isa as.  insanlara bunları ilan etmesi ile olmuş, bu ilana olumlu cevabı ise havariler vermiştir.  

"Allahın dinine yardım edin" sadece isa as için geçerli bir emir olmayıp bütün elçilere ve muhataplarına verilen  bir emirdir. 
 -----047.007 Ey inananlar! Siz Allah'ın dinine yardım ederseniz, O da size yardım eder, ayaklarınızı savaşta sabit kılar.
-----007.157 Yanlarındaki Tevrat ve İncil'de yazılı buldukları o elçiye, o ümmî Peygamber'e uyanlar (var ya), işte o Peygamber onlara iyiliği emreder, onları kötülükten meneder, onlara temiz şeyleri helâl, pis şeyleri haram kılar. Ağırlıklarını ve üzerlerindeki zincirleri indirir. O Peygamber'e inanıp ona saygı gösteren, ona yardım eden ve onunla birlikte gönderilen nûr'a (Kur'an'a) uyanlar var ya, işte kurtuluşa erenler onlardır.
-----003.081Allah peygamberlerden ahid almıştı: «And olsun ki size Kitap, hikmet verdim; sizde olanı tasdik eden bir peygamber gelecek, ona mutlaka inanacaksınız ve ona mutlaka yardım edeceksiniz, ikrar edip bu ahdi kabul ettiniz mi?» demişti. «İkrar ettik» demişlerdi de: «Şahid olun, Ben de sizinle beraber şahidlerdenim» demişti.
-----009.040Ona (Muhammed'e) yardım etmezseniz, bilin ki, inkar edenler onu Mekke'den çıkardıklarında mağarada bulunan iki kişiden biri olarak Allah ona yardım etmişti. Arkadaşına (Ebu Bekir'e) «Üzülme, Allah bizimledir» diyordu; Allah da ona güven vermiş, görmediğiniz askerlerle onu desteklemiş, inkar edenlerin sözünü alçaltmıştı. Ancak Allah'ın sözü yücedir. Allah güçlüdür, hakimdir.
-----022.040 Onlar haksız yere ve «Rabbimiz Allah'tır» dediler diye yurtlarından çıkarılmışlardır. Allah insanların bir kısmını diğeriyle savmasaydı, manastırlar, kiliseler, havralar ve içinde Allah'ın adı çok anılan camiler yıkılıp giderdi. And olsun ki, Allah'a yardım edenlere O da yardım eder. Doğrusu Allah kuvvetlidir, güçlüdür.
-----057.025 And olsun ki peygamberlerimizi belgelerle gönderdik; insanların doğru (adaletli) hareket etmeleri için peygamberlere kitap ve ölçü indirdik; pek sert olan ve insanlara birçok faydası bulunan demiri de indirdik. Bu, Allah'ın dinine ve peygamberlerine görmeksizin yardım edenleri meydana çıkarması içindir. Doğrusu Allah kuvvetlidir, güçlüdür.

Bu ve benzeri ayetler, Allah cc den yardım görmek için ona ve elçisine yardım etme gerektiğini bildiren ayetlerdir. Bu ayetlerin benzerleri isa as da vahyedilerek Allaha ve elçisine yardım edilmesi emredilmiştir. İsa as kıssası içinde gördüğümüz ve havarilerin iman etmelerini sağlayan emirle isa as ın ağzındanda dökülmüş ve o vahye havariler olumlu cevap vererek "müslüman" olmuşlardır.    

Maide s. 111. ayetinde havarilere vahyedilme keyfiyeti , al-i imran s 52-53 ve saff s. 14. ayetlerinde görüldüğü üzere isa as ın kendisine indirilen vahyi tebliğ etmesi iledir. "Evhaytü" kelimesinin karşılıklarından birisininde "emretmek" olduğu lisan'ul arab'ta görülmektedir. Yani Allah cc isa as vasıtası ile "Allahın dinine yardım edin" şeklinde vahyetmiş ve bu emre sadece sayıları 12 olduğu söylenilen havariler icabet etmişlerdir. Maide s 111. ayetinde Allah cc havarilere direk olarak ne vahyetmiş nede musa as ın annesine vahyetmesi gibi ilham etmiştir. İsa as vasıtası ile kavmine olan tebliğine sadece havariler olumlu cevap vermişlerdir. Maide s. 111. ayetindeki " şahid ol ki biz müslümanlarız" ibaresinin aynısı , al-i imran s. 52. ayetindede görülmektedir. Kur'an bütünlüğü çerçevesinde bakacak olursak 52. ayette yardım isteyen isa as a havariler "şahid ol biz müslümanlarız" der. 111. ayetttede havarilere vahyedilmesi diğer ayetlerde görüldüğü gibi yardım isteyen isa as a icabet ederek "şahid ol biz müslümanlarız" derler , 111. ayette bu söylenen söz sanki Allah cc ye karşı söylenmiş gibi görünüyorsada asıl muhatap isa as olup onun şahid olması havariler tarafından istenmektedir.    

                            EN DOĞRUSUNU ALLAH CC BİLİR.