Neml s. 25. Ayeti Çerçevesinde Şirk ve Tapınma Psikolojisi Üzerine Bir Tahlil Çalışması

Şirk , Kur'anın odak kavramlarından bir tanesi olup , terim olarak "Sadece Allah (c.c) nin ilahlık ve rablik yetkisi alanına giren konularda başka yetki mercileri tanıyarak ilahlık ve rabliğin gereklerini onun dışındakilere tanımak" anlamına gelmektedir. Allah (c.c) nin dışında yetki mercileri tanıyanlar , bu tanımalarını bir takım ritüeller ile ve objelere tazimde  bulunarak şirklerini açıkça ilan etmekte ,  "Müşrik" olarak isimlendirilen bu kimselerin, şirklerini açığa vurmak için kullandıkları objelerin genel ismi ise , "Put" olarak isimlendirilmektedir. 

Taş , tahta , metal v.s gibi şeylerden yapılmış olan bu putların konuşmadığını , insana fayda ve zarar vermediğini, o putlara tapan müşrikler dahi bilmektedirler, yazımızda , bu halde olan putlara tapmaktaki ısrarcı tavırlarının altında yatan psikolojiyi , Neml s. 25. ayetinin beyanı üzerinden okumaya çalışacağız.  

 Konumuz olan ayet , Süleyman (a.s) ın kıssasının anlatıldığı bir bağlama sahiptir. Hüdhüd , Sebe ülkesinden getirdiği haberi Süleyman (a.s) a şöyle anlatmaktadır ; 

[027.022] Derken uzun zaman geçmeden geldi ve dedi ki: «Senin (bilgi gücünle) kuşatıp öğrenemediğin şeyi, ben kuşatıp öğrendim ve sana Saba'dan kesin bir haber getirdim.»
[027.023] «Muhakkak ki ben, bir kadın buldum ki onları hükümdarlık ediyor, ve kendisine her şeyden verilmiş ve onun için azim bir arşı da var.»
[027.024]  Onun ve kavminin, Allah'ı bırakıp güneşe secde eder olduklarını gördüm. Şeytan onların yaptıklarını güzel göstermiş ve onları doğru yoldan alıkoymuştur. Bu yüzden onlar doğru yolu bulamazlar.
[027.025]  Allah'a secde etmemeleri için (böyle yapmış). O Allah'a ki, göklerdeki ve yerdeki her gizliyi (meydana) çıkarır ve neyi gizlediğinizi ve neyi de âşikâre yaptığınızı bilir.
[027.026]  Allah O'ndan başka hiçbir ilah yoktur. O, yüce Arşın sahibidir.

Bu ayetlerde Hüdhüd , Sebe ülkesindeki durumu Süleyman (a.s) a haber vermektedir. Bu haberi verirken hükümdar ve kavminin güneşe taptıklarını , bunu onlara şeytanın güzel gösterdiğini anlatarak , 25. ayette önemli bir noktaya dikkat çekmektedir.

Hüdhüd, bu kavmin güneşe secde etmesinin sebebinin "ALLAH'A SECDE ETMEMEK İÇİN" olduğunu söylemektedir. Bu cümle, müşriklerin neden Allah (c.c) dışındaki varlıklara secde ettiklerini ifade eden , şirk'in kıyamete kadar değişmeyecek karakterini ifade eden veciz bir cümledir. 

Allah (c.c) nın ilk elçiden son elçiye kadar göndermiş olduğu vahiylerinin ortak mesajı KENDİSİNDEN BAŞKASINA SECDE EDİLMEMESİ gerektiğine dair emirlerdir. 

İnsanlar, Şeytanın onlara verdiği iğva ile, gerçek olarak kulluk edilmesi gereken yegane merciyi terk ederek , sahte ilahlar edinmiş ve onlara kulluk etmeye yönelmişlerdir. Günümüzde dahi bir çok insan, sahte ilahlara kulluk etmeye devam etmektedir. Bu yönü ile "Şirk" evrensel bir insan hastalığı olarak kıyamete kadar varlığını korumaya devam edecektir. 

Kendisinden yüce olarak bildiği bir varlığa karşı tazimde bulunmak sureti ile onu ilah ve rab olarak tanımak (7/ 172.173), insanın fıtratında var olan bir özelliktir. Bu özellik asla boşluk kabul etmez , bu boşluk eğer Allah'a kulluk etmek şeklinde doldurulmaz ize , başkalarına kulluk şeklinde doldurulacaktır.

Allah (c.c), ilah ve rab olarak tanınma hakkının sadece kendisine ait olduğunu beyan ederek , kendisi dışındakilere yapılan ilah ve rab olarak bilme şeklindeki yönelimin "Şirk", bu yönelimleri yapanların ise "Müşrik" olduğunu bildirmektedir. 

Kendisine nasıl kul olunması , ve bu kulluğun kendisine karşı nasıl gösterilmesi gerektiği konusundaki bilgileri tarih boyunca gönderdiği elçileri ile insanlara bildiren Allah (c.c), Kur'anda ki kıssa yollu anlatımlar ile, bize gerçek kulluğun nasıl ve kime olması gerektiğini öğretmektedir.

İbrahim (a.s) ın kıssasının anlatıldığı En am s. 75 -79. ayetler arasında onun, Güneş , Yıldız ve Ayın gerçek ilah olamayacağını , gerçek ilahın bunları yaratan olduğu vurgusu yapılarak , ilah ve rab olarak kimin tanınması gerektiği bildirilmektedir. 

[041.037] Gece, gündüz, güneş ve ay onun ayetlerindendir. Eğer Allah â kulluk ediyorsanız, güneşe ve aya secde etmeyin. Onları yaratan Allah â secde edin.

Secde kelimesi ; "Öne eğilme , aşağıya bükülme , kendini alçaltma , kibrini ve gururunu kırma" anlamındadır.

Bu kelimenin insan üzerindeki tezahürü , kişinin kendisinden yüce olarak bildiği ve tanıdığı kişi veya herhangi bir ojbeye karşı olan yönelimini bedensel veya düşünsel olarak göstermesi olarak ortaya çıkmaktadır. 

Yani insanlar kendilerinden yüce olarak kabul ettikleri herhangi bir kişi veya objeyi , hayatlarının merkezine aldıklarında , bu merkeze alışlarını , bedensel olarak dışa vurmakta , düşünsel olarak ise o kişi veya obje üzerinden üretilmiş yaşam biçimini hayatına pratize ederek secde etme halini göstermektedirler.

Bu durumu, ilah ve rab olarak Allah (c.c) yi tanıyanlar açısından değerlendirdiğimizde , onu ilah ve rab olarak tanıyanlar, bu tanımalarını ona hem bedenen hem de düşünsel olarak göstererek , sadece onu ve ilah ve rab olarak tanıdıklarını hayatlarına onun bize dair olan emir ve yasaklarını ikame ederek ortaya koymaktadırlar. 

Aynı durumu ilah ve rab olarak Allah (c.c) dışındakileri tanıyanlar açısından değerlendirdiğimizde , onlar da bu tanımalarını , hem bedenen hem de düşünsel olarak ortaya koymakta , ve bu tanımalarını hayatlarının merkezine sahte ilah ve rabler tarafından vaz edilen sistemleri ikame ederek göstermektedirler. 

Secde etme hali istisnasız olarak bütün insanlarda vaki olan bir hal olup , hiç bir insan bu halden beri değildir. Secde etme hali bir gösterge olup , insanlar ilah ve rab olarak tanıdıkları her ne veya kim ise bu tanımalarını bu şekilde göstermektedirler.

Secde etme halini insan fıtratında olan kulluk psikolojisinin bir tezahürü olarak değerlendirdiğimizde , bu halin ortaya konulmasına hak sahibi olan tek ve yegane kişi Allah (c.c) dir. Hiç bir kişi , kurum , kuruluş , düşünce ve ideoloji onun üzerinde yer alarak , insanların onun dışındakilere secde etmesini haklı gösteremez. 

Bir kısım insan, hayatlarında Allah (c.c) yi ilah ve rab olarak tanıdıklarını, ona secde ederek göstererek MÜ'MİN ismine layık olur iken , diğer bir kısım ise, onun dışındakileri ilah ve rab olarak tanıdığını göstermek için ilah ve rab olarak tanıdığı her ne veya kim ise ona secde ederek  MÜŞRİK ismine layık olmaktadır. 

"Mü'min" veya "Müşrik" ismini alan insanların birbirleri ile olan ortak yönleri , kulluklarını ilah ve rab olarak her ne veya kimi tanıyorlarsa ona karşı göstererek secde etmiş olmalarıdır. Boşluk kabul etmeyen insan fıtratı, mutlaka ilah ve rab olarak birisini tanıyarak ona secde edecektir. 

Şirk ve müşrik psikolojisi  , işte bu noktada ortaya çıkmaktadır. Allah (c.c) dışındakileri ilah ve rab olarak tanıyarak "Müşrik" ismini alanlar , ALLAH'I  İLAH VE RAB OLARAK TANIMADIKLARINI İLAN ETMEK İÇİN ONUN DIŞINDAKİLERE SECDE ETMEKTEDİRLER.

Sebe halkı ve hükümdarının Allah'ı bırakarak güneşe secde etmelerinin altında yatan temel saik , Allah'a secde etmediklerini ilan etmek esasına dayalı bir düşüncenin ürünü olarak , bu ilanlarını onun dışındakilere secde ederek göstermek istemelerine dayanmaktadır. 

Bu bağlamda, ilk insandan beri ortaya çıkan şirk'in altında yatan temel sebepte anlaşılmış olmaktadır. Bazı kaynaklarda, "ilkel insan" olarak tanımladıkları kabile ve uluslarda bazı gök cisimlerine tapınma şeklinde şeklinde ortaya çıkan şirk'in, o gök cisimlerinden korku sebebi ile olduğu ve bunların onlara vereceği zarardan korunmak için tapındıkları söylenmektedir. Bu tesbitin doğru bir tesbit olmadığını düşünmekteyiz. 

[025.055] Allah'ı bırakıp, kendilerine fayda da zarar da veremeyen şeylere kulluk ederler. İnkar eden, Rabbine karşı gelenin (şeytanın) yardımcısıdır.

Bu ve benzeri bir çok ayette , müşriklerin tapındıkları putların onlara fayda ve zarar vermeye güçleri yetmedikleri haber verilmektedir. Bu durumu müşriklerin kendileri de bilmekte ve puta tapmaya gerekçe olarak "Atalarımızı bunlara kulluk eder halde bulduk" demektedirler. 

Müşriklerde puta tapıcılığın altında yatan temel sebep, korkudan emin olma isteğinden doğan bir hal değil , Allah'a kul olmadıklarını bu şekilde izhar etme halidir.

Bu temel saik sadece Sebe halkına has bir durum değil, evrensel mahiyet arz eden bir durumdur. Sebe halkının şirkini izhar etmek için tapındıkları Güneş , bugün bile dünyanın bazı yerlerinde tapınma aracı olarak kullanılmasına karşın , insanların hayatında ortaya çıkan şirk olgusunun tezahürü, farklı tapınma araçlarını ortaya çıkarmıştır.

Çağdaş dünyada şirk olgusu taştan veya metalden yapılmış bir takım heykeller önünde saygı duruşu yapılarak ortaya çıkmaktadır. Bugünün çağdaş müşrikleri de  önceki ataları gibi, önünde kıyam ve secde ettikleri heykellerin kendilerine fayda ve zarar vermediklerini pekala bilmektedirler. 

Ancak bu heykeller önünde kıyam ve secde etme gerekleri heykelleri yapılmış kişilerin düşünce ideolojilerini hayatlarında hakim kıldıklarını aleme göstermek amaçlı olduğunu kendileri de itiraf etmektedirler. 

Örneğin ; Günümüz Türkiye sine baktığımızda her şehir ve kasabanın belirli yerlerine yapılmış olan Atatürk heykelleri önünde kıyama duranlar , o heykellerin taştan yapılmış objeler olduğunu ve kendilerini duymadıklarını pekala bilmektedirler. Onların, bu heykeller önünde kıyama durma gerekçeleri, hayatların merkezinde "Kemalizm" ideolojisinin hakim olduğunu ilan etmek amacına dayanmaktadır.

Şirk ve müşrik psikolojisi binlerce sene önce nasıl ise bugün de aynı şekilde işlemektedir. Allah'a kul olmadıklarını cümle aleme duyurmak için taş , tahta , metal gibi v.s den yapılmış şeylere tapınan müşrikler , aynı tapınmayı bugün de sürdürmektedirler. Bazı insanlar tarafından ihdas edilmiş düşünce ve ideolojileri hayatlarının merkezine alarak , hayatlarını bunlara göre yönlendiren kişiler , yaşam tarzlarını oluşturan kişilerin taş veya metalden yapılmış heykelleri önünde kıyam ve secde ederek , bu kişilerin sistemlerini Allah (c.c) nin sistemine tercih ettiklerini açıkça beyan etmektedirler.

Sonuç olarak ; Süleyman (a.s) ın kıssasının anlatıldığı Neml s. içindeki Sebe halkının güneşe taptığı haberine , bu tapmanın sebebi olarak hüdhüd tarafından söylenen "Allah'a secde etmemeleri için" ifadesi önemli bilgiler içermektedir. 

İnsan fıtratında olan kendisinden yüce bir varlığa secde etme itiyadı , gerçek secde edilmesi gereken merciden saptırıldığı zaman , bu secde etme başka mercilere yapılacaktır. Şirk psikolojisinde ortaya çıkan durum gereği , Allah (c.c) ye secde etmeyenler , ona secde etmediklerini ilan etmek için başka secde mercileri bularak ona secde etmektedirler.

                                    EN DOĞRUSUNU ALLAH (C.C) BİLİR.

Kabe ve Putların İnsandaki Tapınma Psikolojisi Açısından Karşılaştırılması

İnsan yaratılış itibarı ile, kendisinden ulu ve yüce olarak bildiği ve kabul ettiği varlıklara karşı ta'zim de bulunma , onlara sığınarak kendisine gelecek olan tehlikelerden korunma ihtiyacı hisseden  bir varlıktır. Araf s. 172 ve 173. ayetleri bizlere, insanın yaratılış hamuruna böyle bir özelliğin yüklendiğini anlatmaktadır. 

[007.172] [ON] Ve o zaman ki, Rabbin ademoğullarından, onların sırtlarından zürriyetlerini aldı. Ve onları kendi nefisleri üzerine şahit tuttu. «Ben sizin Rabbiniz değil miyim?» dedi, (onlar da) «Evet. Şahidiz» dediler. (Bu da) Kıyamet günü, «Biz bundan muhakkak ki gâfiller idik,» demeyesiniz içindir.
[007.173]  Veya demeyesiniz ki, «Muhakkak babalarımız daha evvel şerik koşmuşlardı. Ve biz ise onlardan sonra bir zürriyet olduk. Bizi mubtıl olanların yaptıkları ile helâk mı edeceksin?»

İnsanın böyle bir fıtrat üzere yaratılmış olması , onun aciz ve başkasına muhtaç bir bir durumda olduğunu göstermektedir. İnsanın topraktan ve değersiz bir sudan yaratılmış olduğunu beyan eden ayetler , insanın acziyetini ona hatırlatarak yerini bilmesini , kendisine biçilen "Kul" gömleğini çıkararak, ilahlık veya rablik gömleğini giymeye kalkamamasını , veya sadece onu yaratana kul olması gerektiğini öğütlemektedir. 

Allah (c.c) kendisini bizlere, sığınılması ve ta'zim de bulunulması gereken yegane "İlah" ve "Rab" olarak tanıtarak , bu kelimelerin insan hayatı içindeki ifade ettiği anlamların sadece kendisine has olması gerektiğini , başkalarına hasredildiği takdirde , çok feci akıbetlere yol açacağını bildirmiştir.

Yine insanın yaratılışında , birlikte yaşamak ve aynı düşünce ve inanç içinde olanların bu düşünce ve inançlarını dışa vurmakta kullandığı bir takım aidiyet gösterilerinde bulunmak vardır. İnsanların belirli gün ve zamanlarda ihdas ettikleri bayramlar , festivaller , ayinler , kutlama günleri v.s gibi toplanma vesileleri , bu aidiyet duygusunun bir sonucudur.

İstisnası olmaksızın bütün insanlar , yaratılışlarından gelen tapınma ve aidiyet duygusunun kendilerine yön vermesi neticesinde, kendisini bir topluluğa , düşünce ve inanca ait hissederek , onlar ile beraber olduğunu göstermek için , o topluluğun aidiyetlerini gösterdikleri ritüel ve objeleri benimseyerek , icra edilmesi gerekli olan amelleri, onlarla birlikte olduklarını göstermek için yerine getirirler.

Allah (c.c) , her şeyin yegane yaratıcısı olması nedeniyle , kendisinin "Tek İlah" ve "Tek Rab" olarak benimsenmesini , bu teklik inancının hayata yansımasını, insanların yaşadığı dünya hayatlarında pratikte gösterilmesini istemiştir. Ancak çeşitli saikler, insana yaratılış amacını unutturmuş , ve onun dışında ilah ve rabler edinerek onlara kullukta bulunmaya başlamışlardır. Kur'an , insanların düştüğü bu yanlışın adına "Şirk" diyerek , bu cürmün dünya ve ahirette insanlara nasıl zarar verdiğini bir çok yerinde beyan ederek, bundan sakınılmasını istemiştir.

İnsanların düşmüş oldukları yanlışı haber vermek için çağlar boyunca gelen elçi ve kitaplar aracılığı ile , Allah (c.c) dışındaki kulluk edinilenlerin , böyle bir şeye layık olmadıkları bildirilerek , doğru yola gelmeleri için gerekli olan mücadeleyi yaptıkları beyan edilmektedir. 

Elçilerin geldiği bu kavimlerin, "Müşrik" konumuna düşmelerine sebep olan en büyük unsur , Allah (c.c) yi bırakarak tapmış oldukları putlardı. Elçiler o kavimlere , bu putların onlara hiç bir fayda ve zarar veremeyeceklerini , onların ibadetlerini duymadıklarını , kendilerine bile faydası olmayan taştan oyulmuş şeylerin insanlara nasıl fayda verebilecekleri konusunda, kavimlerini sorgulamaya yönelterek yapmış olduklarının yanlışlığını onlara göstermeye çalışmışlardır. 

Bu kavimler , tapmış oldukları putların , kendilerine fayda ve zarar vermeye güçleri olmadıklarını , bu putların kendilerini duymadıklarını ve görmediklerini elbette biliyorlardı. 

Peki onları tahtadan ve taştan yapılmış olan cansız putlara yöneltmeye sevk eden amil ne idi? 

Bu soruya verilecek olan cevap , putçuluğun ve şirkin kadim bir hastalık olduğunu, ve aynı durumun bugün de devam ettiğini göstererek , İslamın tevhid eksenli olan çağrısının, evrensel bir boyuta sahip olduğunu da gösterecektir.

Allah (c.c) , ilk insandan itibaren bizlere , sadece kendisine kul olan bir yaşam sürmemiz için gerekli olan bilgileri, elçileri aracılığı ile ulaştırarak bu konuda yapmamız ve yapmamamız gerekenleri bildirmiştir. Allah (c.c) , yarattığı insanın fıtratından gelen tapınma ve aidiyet duygusunun dışa vurumu için gerekli olan toplu gösterilerin yapılması için bir mekan belirleyerek , burasını insanlık için merkezi bir yer haline getirmiştir. 

[003.096]  Gerçek şu ki, insanlar için ilk kurulan Ev, Bekke (Mekke) de, o, kutlu ve bütün insanlar (alemler) için hidayet olan (Kâbe) dir.

Al-i İmran s. 96. ayeti , insanların fıtri özelliği olan aidiyet gösterilerinin, ve ortak bir noktada buluşmanın sembolik adresi olarak olması gereken doğru yeri bildirmektedir. Mekke şehrinde inşa edilen , ve adına "Beyt" (Ev) denilen bu yapı , sadece Allah (c.c) ye kul olma noktasında ortak bir inanç ve düşünce içinde bulunanların bu aidiyetlerini ve ortak noktalarını göstermek için toplandıkları ve yöneldikleri bir yapıdır. 

İnsanın fıtri özelliğinden gelen , Allah (c.c) yi rab olarak tanıması fıtri bir durum olup , fıtrat dışı olan durum, onun Allah (c.c) dışındakileri rab olarak tanımasıdır. Kabe adındaki yapının yeryüzünde yapılan ilk ev olması , tevhidin fıtri bir durum olduğunu bizlere göstermektedir. Arızi (sonradan oluşan) olan şirk inancının, insanları kendi yanlarından ürettikleri inançlar etrafında toplamak için meydana getirdikleri yapı ve objeler , Kabenin insanlar nezdindeki işlevinin dikkate  alınarak ve ona nazire olarak yapılmış obje ve binalardır. 

Yeryüzünün neresinde olursa olsun , dini inanç adına yapılmış ne kadar merkez varsa , bu merkezlerin tamamı, yeryüzünün ilk evi olan Kabenin tevhide dayanan işlevine karşı çıkmak amacı ile yapılarak, şirke dayalı işlev görmesi için ihdas edilmiştir.

Kabenin , insanların sadece Allah (c.c) ye kul olduklarını gösterdikleri sembolik bir yapı olarak yeryüzünde belirlenmesine karşılık , Allah (c.c) dışındakileri ilah ve rab olarak benimseyenlerin de , Allah (c.c) yi ilah ve rab olarak benimseMEdiklerini , ve bu noktada ortak bir merkezde buluştuklarını gösteren, kendi elleri ile yaptıkları, ve etrafında toplanarak aidiyetlerini gösterecekleri bazı objelere ihtiyaç duymuş ve bu ihtiyacı karşılamak için , insanların rağbet ettikleri merkezler ve objeler oluşturmuşlardır. 

Tarih boyunca insanlar, yaşadıkları beldelerin en görkemli binalarını "Tapınak" adı altında oluşturarak , insanların buralara rağbet etmelerini sağlamışlar hala da sağlamaktadırlar. Bu yapıların oluşturulmasına sebep olan en büyük etken ise , Kabe adındaki yapının tarih boyunca gördüğü işlevin dikkate alınması ve  insanlar tarafından rağbet görmesidir. Bu tapınaklarda bulunan çeşitli maddelerden yapılmış bir takım objeler , insanların fıtri olan ibadet ihtiyaçlarının karşılanması için onlara sunulmaktadır. 

Adına "Put" denilen, ve insan eli ile meydana getirilen bu objeler , Allah (c.c) ye kul olmaMAnın ilan edildiği , ve bu ilanın dışa vurumu olarak etrafında toplanıldığı , Allah (c.c) ye yapılması gereken belirli kulluk gösterilerinin (Kıyam-Rüku-Secde gibi) onun dışında kul olunanlara hasredildiğini göstermek için kullanılan sembolik öğeler haline getirilmiştir. 

Bu noktada Kabe ile putların , birbirleri ile ortak olan , ve olmayan hatta taban tabana zıt olan özellikleri olduğunu söyleyebiliriz şöyle ki ; 

Kabe ve putların birbiri ile ortaklık arz eden tarafı , insanların yaratılışlarından gelen, ve kendilerinden yüce olan bir varlığa kulluk etme , bu noktada ortak bir inanca sahip olduklarını göstermek için insanların etrafında toplandıkları ve yöneldikleri sembolik yapı ve objeler olmasıdır. 

Kabe ve putların birbiri ortaklık arz etmeyen tarafı ise , Kabenin gerçek ilah ve rab olan Allah (c.c) ye kulluğun gösterildiği ve insanların bu noktada ortak bir inanca sahip olduklarını dışa vurdukları bir mekan olmasına karşılık , putlar ise Allah (c.c) nin dışındakileri ilah ve rab olarak bilen ve buna inananların bu inançlarını dışa vurdukları objelerdir. 

Kabeye yönelerek , hayatının her anında onu ilah ve rab olarak kabul ettiğini ilan eden ve bunu hayatında pratiğe döken kişinin adı "MÜ'MİN" olurken , putlara yönelerek onların sembolize ettiği değerleri kendisine ilah ve rab olarak kabul ettiğini ilan eden kimsenin adı ise "MÜŞRİK" olmaktadır. 

"Mü'min" ismini, hayatında pratiğe dökerek gereklerini yerine getiren kişiler, kıyamet gününde ebedi cennet ile mükafatlandırılırken , "Müşrik" ismini, hayatında pratiğe dökerek bunun gereğini yerine getirenler ise , ebedi cehennem ile mükafat göreceklerdir.

Buna göre "PUT" kelimesi , Allah (c.c) nin kendileri için yegane ilah ve rab olduğunu kabul etmeyenlerin oluşturduğu düşünce ve inancın , dışa vurumu için meydana getirilmiş ve insanların aidiyetlerini onlar  üzerinden gösterdikleri objelerin ortak ismi olurken, "MÜŞRİK" kelimesi ise, kulluğunu bu putlar üzerinden gösteren insanların ortak ismidir.

Şirk ve putçuluk psikolojisi , Kabe içinde bulunduğu rivayet edilen 360 adet putun Mekke fethi sırasında Muhammed (a.s) tarafından kırılması ile sona eren bir durum değil , aksine insanlığın kadim bir sorunu olup , bugünde devam etmektedir. Hele ki şirk ve putçuluğun, kendisini "Müslüman" olarak ifade edenler tarafından yerine getirilmeye , şirki ortadan kaldırmak temelli bir söylemi olan din mensuplarınca ayakta tutulmaya çalışılıyor olması , ayrıca trajikomik bir durumdur.

İnsanlar Allah (c.c) ye kul olmadıklarını ilan etmek, ve bu noktada ortak bir düşünce ve inanca sahip olduklarını göstermek için, taştan yapılmış olan heykellere, veya böyle bir kulluğun merkezi olarak ihdas edilmiş yapılara yönelerek bunu ilan etmektedirler. 

Ne örümcek ne yosun, Ne mucize ne füsun; Kabe Arap’ın olsun , Çankaya bize yeter..

Kemalettin Kamu nun bu dizeleri , söylemek istediklerimizin daha kolay anlaşılmasını sağlayacaktır.
                             
Türkiye Cumhuriyetinin kuruluşunun dayandığı ideoloji ve bu ideolojiyi insanlara empoze etmek için kullanılan bazı argümanlar , insanın tapma psikolojisini açığa çıkararak , bu tapmanın Allah (c.c) dışındakilere nasıl hasredilebileceğini göstermektedir. Allah (c.c) dışındakilere kul olmayı tercih edenler ise, Allah (c.c) ye kul olmadıklarını açıkça ifade etmekten çekinmeyerek şirk psikolojisinin gereğini yerine getirmektedirler. 

"Put" kelimesinin ifade ettiği anlamı tam olarak karşılayan ülkenin her tarafındaki Atatürk heykelleri, ve onlar üzerinden yerine getirilmeye çalışılan aidiyet gösterileri ,kadim bir hastalık olan putçuluk ve şirkin Türkiye deki versiyonu olarak karşımızdadır.

Bu heykellerin karşısında kıyama duranlar , bunların taştan yapılmış objeler olduğunu , kendilerini duymadıklarını pekala bilmektedirler. Böyle yapmakla o kişinin "Kemalizm" adı ile ortaya koyduğu düşünce ve inanç sistemine bağlılıklarını bu şekilde gösterdiklerini ifade etmiş olmaları , putçuluğun ve şirkin ne anlama geldiğini çok net ifade etmektedir.

Sonuç olarak ; İnsanın fıtri bir özelliği olan kendisinden ulu olduğunu kabul ettiği bir varlığa kulluk etme özelliği iki yönde tezahür etmektedir. Kulluğun ilk yönü kendisini yaratan ve yegane ilah ve rab olan Allah (c.c) ye karşı yapılırken , ikinci yönü ise onun dışındakilere yapılmaktadır. 

İnsanın kulluğa meyyal olan yaratılışı ile paralel olarak, bu kulluğunu gösterdikleri ortak sembolik  objelere yönelmek gibi bir itiyatları vardır. Kabe , insanın Allah (c.c) ye karşı olan kulluk bilincini gösterdiği , ortak bir sembolik öğe olarak dünyada var olurken , Kabenin ifade ettiği anlam ve düşünceye alternatif olarak ortaya konan ve insanların aidiyet gösterisinde bulundukları objelerin ortak ismi "PUT tur.

Allah (c.c) yi tek ilah ve rab olarak bilen ve bu yolda hayatını yönlendirenlerin akıbetleri ebedi cennet olarak , onun dışındakileri ilah ve rab olarak bilerek bu yolda hayatını yönlendirenlerin akıbetleri ise ebedi cehennem olarak belirlenmiştir.

Kur'an temel çağrı olarak , kulluğa meyyal bir fıtratta yaratılan insanın, bu kulluğunu kime ve nasıl göstermesi gerektiğini beyan eden bir kitap olarak kıyamete kadar bizlere yol gösterecektir. Allah (c.c) bizleri kendisini tek ilah ve rab olarak bilen ve bu yolda yürüyen kullarından kılsın. 

                                    EN DOĞRUSUNU ALLAH (C.C) BİLİR.